Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, temmuz ayı dış ticaret verilerini açıkladığı Kayseri'de sorularımızı cevaplandırdı. Bakan Bolat, fahiş fiyat denetimleri ve alınan önlemler, iç piyasadaki arz talep dengesi, fırsatçılık ve manipülatif girişimlerine karşı atılan adımlar ve Türk ihracatçısının küresel pazarlarda karşılaştığı zorluklara karşı verdikleri destekler konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Sohbet toplantısının en başında dış ticarette yaşanan olumlu gelişmelere dikkat çeken Bakan Bolat, açıkladıkları 2028 vizyon programıyla 2028'de 375 milyar dolarlık mal ihracatı ve 200 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefini koyarak yola çıktıklarını hatırlattı. Bu vizyon programının altını çeşitli destekleme programları ve stratejilerle doldurduklarını anlatan Bolat, "Uzak ülkeler stratejisi, İslam ülkeleriyle ticareti geliştirme stratejisi, Avrupa Birliği’yle Gümrük Birliği’ni modernize etme stratejisi ve Kuzey Amerika pazarlarına yönelik ihracat atağı stratejisi yürütüyoruz. Asya’yı da uzak ülkeler stratejisinin içerisine aldık, Körfez ülkelerine ayrı bir önem verdik. Destek programlarımızı yeniledik" dedi.
14 AYDA 1.300 HEYET KABUL ETTİM
İhracat hedefinde iş dünyasıyla iş birliği yaptıklarını vurgulayan Bolat, "14 aylık görev süremde yurt içi, yurt dışı programlar, toplantılar, ikili ülke ziyaretleri ve G-7, G-20, İSEDAK, Türk Devletleri Teşkilatı, ECO, Dünya Ticaret Örgütü, OECD gibi çok taraflı zirvelere katılımın yanında, 1.300’e yakın heyetle görüştüm. TOBB, TİM, DEİK, MÜSİAD, TÜSİAD, TÜMSİAD, ASKON, LASİAD, TÜGİK, TESK, TESKOMB hepsiyle görüştük. Çalışmalarımızda iş dünyasıyla istişarelerimize dikkat ediyoruz ve dile getirdikleri konularla ilgili çözüm arıyoruz" ifadelerini kullandı.
İLAN DÜZENLEMESİ 15 EYLÜL'DE BAŞLIYOR
Bakan Bolat, emlak ve araç ilanları konusunda aldıkları önlemleri daha da sıkılaştıracak düzenlemeleri yakında devreye alacaklarını açıkladı. Bolat, şunları söyledi: "15 Eylül’de yeni bir düzenleme başlayacak. Emlak ilan sitelerinde doğrulanmış ilan dönemine geçilecek. Böylece ilan sitelerinde gördüğünüz ilanların hiçbiri katakulli ya da tüketiciyi aldatmaya yönelik olmayacak. Konut satacak kişi e-Devlet'ten gayrimenkulünü seçerek emlakçıyı yetkilendirecek. Yetkilendirilmiş emlakçılar bu satışlara aracılık edecekler. Kişinin kendisi de ayrıca satabilir. Bu konuda bir sıkıntı yok ama emlakçıya verecek olanlar, emlakçıyı yetkilendirecek. Emlakçı almış olduğu yetkiyle ilanı siteye girebilecek. Yılbaşından itibaren tamamı doğrulanmış ilan olarak çıkmaya mecbur olacak. Manipülasyonu önleyerek daha doğru bir piyasa işleyişi getirmeyi amaçlıyoruz. Bu düzenlemenin bir benzerini araba ilanları için de tesis edeceğiz. Otomotiv sektöründe de eylül ayının sonlarında düzenlemeyi getireceğiz."
YANLIŞ UYGULAMALARA ‘DUR’ DİYORUZ
Dış ticarette ihracatı artıran, ithalatı frenleyen ve aynı zamanda iç pazarı domine eden tedbirler aldıklarını anlatan Bolat, şöyle devam etti: "Haklı, adil ticarete evet, zorunlu, yasal, haklı ithalata evet, ama bunun dışındaki yanlış uygulamalara da 'dur' diyoruz. Ve birçok sektörde yerli, milli üretimin arttığını, istihdamın arttığını görüyoruz. Zaten toplam istihdam rakamındaki artış bunu gösteriyor. İstihdam rakamı neredeyse
33 milyona ulaştı. İşsizlik oranı ise yüzde 8,4’e geriledi."
KREDİ MALİYETLERİ ZAMANLA DÜŞECEK
İhracatçıların maliyet artışlarına karşı kur seviyesinin düşük kaldığı yönündeki eleştirilerinin sorulması üzerine Bolat, şunları söyledi: "İhracatçıların dış pazarlarda karşılaştıkları güçlükler konusunda gerekli tespitleri yapıyoruz. Bizim hükümet olarak görevimiz, ihracatçılarımızın rahatlaması için girdi maliyetlerini düşürmek ve elimizdeki bütçe imkanlarıyla gerekli destek programlarını hazırlayıp ihracatçılarımızın arkasında yer almak. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankamızla da koordineli olarak gerek finansmana ulaşım, gerekse finansman maliyetlerinin düşürülmesi gibi çabalar içerisindeyiz. Ekim gibi enflasyonun yüzde 50 ve altına düştüğünü gördükçe kredi maliyetlerinde de gerileme yaşanacak."
VATANDAŞIN TAVRI FİYATLARI İNDİRDİ
Ticaret Bakanlığı'nın dış ticarette aldığı kararların enflasyona etkisi de Bakan Bolat'a soruldu. Enflasyonu düşürme politikasının somut sonuçlarının görülmeye başlandığını belirten Bolat, şu değerlendirmede bulundu: "İç pazarda tüketimin canlı olması, turizmin iki sezondur güçlü seyretmesi, üreten ve satan üretici açısından yüksek talep fırsatı getirdi. Ama şimdi gerek kredi imkanlarının daralması ve özellikle de iç pazarda vatandaşımızın bugün ve önümüzdeki süreçle alakalı ve yüksek fiyatlara yönelik de bir tepki ortaya koyması karşısında tüketimin kısmen azalmaya başladığını görüyoruz. Bunu sanayiciler bize bildiriyor. Dolayısıyla fiyat artırma eğilimi törpülenmiş oluyor. Enflasyon düştükçe ihracata yöneliş de artacaktır, iç pazardaki talep azalması satıcılarımızı ve üreticilerimizi dış pazarlarda yeni ihracat fırsatları, imkanları kovalamaya sevk edecektir."
ESAS HEDEFİMİZ DENGELİ EKONOMİ
Üretici, sanayici, çiftçi ve ihracatçıyla birlikte çalışırken ekonominin bir diğer aktörü olan tüketiciyi de unutmadıklarını vurgulayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Hükümetin görevi de ekonomiyi bu kadar farklı parametrelerin arasında denge sağlamak. Hükümet olarak bu farklı kesimler arasında optimum dengelerde ekonomiyi yürütmeye gayret ediyoruz. Enflasyonun yüksek olduğu bir yerde girdi maliyeti de tabii yüksek olabilir ama fiyatlar maliyetlerden daha hızlı arttı. Gıda fiyatlarında da gördük, inşaat malzemelerinde de gördük. Ancak son aylarda birçok temel gıda ürününde ve bazı sektörlerde maliyetlerin düştüğünü görüyoruz. Önemli olan girdi maliyetlerini stabil hale getirmek. Enflasyon ve döviz kurunun istikrarlı olduğu bir ekonomik ortamı meydana getirme gayreti içindeyiz" dedi.
İsrail’le ticareti kestik başka kapılar açıldı
Türkiye'nin soykırımcı İsrail ile ticareti tamamen durdurmasının üzerinden geçen 3 aylık sürede ihracatçıların pazar açığını nasıl kapattığının sorulması üzerine Bakan Ömer Bolat, şu önemli değerlendirmede bulundu: "Hükümetimizin aldığı kararı tereddütsüz uyguladık. Ama Allah bereketini veriyor, başka pazarlarda yeni imkanlar, açılımlar oldu. Oralardan bu eksiği kapatmaya gayret ediyoruz. Körfez ülkelerine ihracatımızda artış var, Arap ülkelerine, İslam ülkelerine, Orta Asya ülkelerine, Afrika ülkelerine, İngiltere’ye artışımız var. Avrupa’da bazı ülkelere, Romanya’ya artışımız var, İspanya, İtalya gibi ülkelerle ticaretimiz var. Yani dolayısıyla oradaki açık bizim için kayıp olmadı, olmayacak. Önemli olan, orada dünyaya ve İsrail’in soykırımcı yönetimine bir mesaj vermekti ve dünyada da bunu yapan tek ülke Türkiye oldu. Bu anlamda bir iki kapı kapanırsa da başka taraflarda açılması mümkün oldu."
BYD’nin yatırım teşviki 3 yıl ile sınırlı
Manisa'da 1 milyar dolarlık otomobil fabrikası yapacak Çinli BYD'nin kararını da değerlendiren Bolat, şöyle konuştu: "Bu yatırımdan bir ay kadar önce özellikle Çin’den hibrit ve içten yanmalı motorların ithalatıyla ilgili bir Gümrük Vergisi artışı olmuştu yüzde 40 nispetinde. Çin tarafında tepkiyle karşılandı, ama biz pazar payını ve gidişatı gördük ve 'Ülkemize yatırım getiren, yatırım yapmak isteyen yani gerçek, hakiki, ciddi yatırım noktasında kapımız açık' mesajı verdik. Bu bahsettiğiniz Gümrük Vergisi indirimi, bütün yatırımcılar için uygulanan bir şey. Yani bundan 30 sene, 40 sene, 50 sene önce Türkiye’ye gelip yatırım yapanlara da benzeri teşvikler verilmiş, bu bir yatırım teşviki programı ve 3 yıl süreli bir durum. Yeni yatırımlar Avrupa’dan, Amerika’dan, Asya’dan veya başka taraftan da gelirse Sanayi Bakanlığımız yatırım teşviklerini ilgili firmalarla zaten görüşüyor, müzakere ediyor. Söz konusu yatırımın yeni yatırımları da tetiklemesini ümit ediyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, birkaç firmayla görüşme halinde."
Mikro ithalatçılara tedbir geliyor
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, bireysel müşterilerin e-ticaret platformlarını kullanarak uzak doğu menşei ürünleri iç piyasaya gümrüksüz olarak soktuğu ve bu işi ticarete döktüğü konusunu yakından takip ettiklerini vurguladı. "Mikro ithalatçı" olarak da nitelendirilen bireysel alıcıların kazanç kapısı olarak görüp istismar ettikleri bu konuyla ilgili önlemler alacaklarını belirten Bolat, "Bu konuda çalışıyoruz, gerekli tedbirleri içeren kararları aldık ve yakında bu kararları resmi olarak duyuracağız" açıklamasında bulundu.