Türkiye ekonomisi zorlu pandemi şartlarına rağmen geride kalan 2020 yılında yüzde 1,8 büyümeyi başardı. Salgında güçlü üretim altyapısıyla öne çıkan Türkiye, hızlıca alınan tedbirlerle birlikte 2020 yılı içerisinde birçok ülkeye göre süreci daha az hasarla atlattı. 2020 yılı büyüme tablosunda ekonomi çevrelerinin sıklıkla altını çizdiği V tipi toparlanma performansı gözlerden kaçmadı. Bu süreçte sanayide üretimin sorunsuz bir şekilde sürdürülmesi büyümenin şekillenmesinde önemli rol oynadı. Bunda devlet tarafından verilen desteklerin de etkisi görüldü. Ayrıca Türkiye pandemide önemi artan alternatif üretim pazarları alanında da Çin’e en önemli alternatif olarak ön plana çıktı.
SON ÇEYREKTE %5,9 BÜYÜME
İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE REVİZYON
Kişi başına GSYH değeri, 2020’de cari fiyatlarla 60 bin 537 lira (8 bin 599 dolar) olarak hesaplandı.
Öte yandan TÜİK, 2020 yılı ikinci ve üçüncü çeyrek büyüme rakamlarında da revizyona gitti. 2020’nin ikinci çeyrek büyüme verisi yüzde eksi 10,3, üçüncü çeyrek büyüme verisi yüzde 6,3’e revize edildi. Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, geçen yılın 4’üncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 26,2 artarak 1 trilyon 524 milyar 788 milyon lira olarak gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, söz konusu çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,7, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,8 arttı.
HARCAMALAR %3,2 YÜKSELDİ
Hane halkı nihai tüketim harcamaları 2020’de bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 3,2 arttı ve GSYH içindeki payı yüzde 56,4 oldu. Hane halkı nihai tüketim harcamaları, geçen yılın 4’üncü çeyreğinde 2019’un aynı dönemine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 8,2 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 6,6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 10,3 arttı. Geçen yıl, 2019’un zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ithalatı yüzde 7,4 yükselirken, ihracat yüzde 15,4 düştü. Mal ve hizmet ihracatı, 2020’nin 4’üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak aynı kalırken, ithalatı yüzde 2,5 artış kaydetti.
İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE ARTIŞ
İŞ DÜNYASINDA BÜYÜME HEYECANI
Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, ülke ekonomisinin salgının gölgesinde geçen 2020 yılını yüzde 1,8 büyümeyle tamamlamasını, takdire şayan bir performans olarak değerlendirdiklerini belirtti. Kaan, “Ülkemizin, birbiriyle uyumlu para ve maliye politikalarının itici gücüyle, büyümenin süreceğine inanıyoruz” dedi.
İHRACATIN KATKISI BÜYÜK
İMALAT SANAYİİ LOKOMOTİF OLDU
Türkiye’nin 2020 yılında Çin’le birlikte G-20 ülkeleri içinde büyüme gösterebilen iki ülkeden biri olduğunun altını çizen İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Büyümede lokomotif, imalat sanayii oldu. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) yılında ekonomisi de diri çıkan ülke olmak ne kolay ne de azımsanacak bir başarıdır” dedi.
OLUMLU YANSIR
Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜMSİAD) Başkanı Yaşar Doğan ise, büyüme rakamlarının, piyasalara da olumlu yansıdığının altını çizerek, “2021 yılının ekonomik anlamda çok daha olumlu geçeceğinin emarelerini görüyoruz” diye konuştu.
VAR GÜCÜMÜZLE ÇALIŞACAĞIZ
DÜNYAYA ÖRNEK BAŞARI HİKAYESİ
İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, pozitif büyüme performansın çok değerli bulduğunu belirtti. Bahçıvan, “Türkiye sanayisi, zorlu koşullara rağmen, çalışanları ve yöneticileriyle olmak üzere iş ve tedarik ortaklarıyla dünyaya örnek bir başarı hikayesi yazmıştır” dedi.
ATILAN ADIMLARIN KARŞILIĞI ALINDI
CANLANMANIN HABERCİSİ
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, büyüme rakamlarının büyük bir canlanmanın habercisi olduğunu belirtti. Son çeyrekteki yüzde 5,9’luk büyümenin, Türkiye’nin potansiyelinin göstergesi olduğunu vurgularken, “2021’i yüzde 7-8 büyümeyle kapatırız” dedi.
GELECEK İÇİN POZİTİF SİNYAL
TEMEL ÖNCELİK FİYAT İSTİKRARI
G-20’DE BÜYÜYEN İKİ ÜLKEDEN BİRİYİZ
Salgın dünya genelinde ekonomilerin durma noktasına gelmesine yol açtı. Geçen yıl birçok ülkede üretim azalırken, yüz milyonlarca kişi desteklerle hayatını sürdürebildi. Türkiye 2020 geneli verilerini açıklayan G20 ülkeleri arasında Çin’le beraber büyüme kaydedebilen 2 ülkeden birisi oldu. Çin 2020'de yüzde 2.3 büyürken, AB ekonomisi yüzde 6.8, İspanya yüzde 11, İtalya yüzde 8.9, İngiltere yüzde 9.9 daraldı. En çok vakanın yaşandığı ABD'de ise ekonomi yüzde 3.5 küçüldü.
SON ÇEYREKTE OECD ZİRVESİNDE
Türkiye ekonomisi, geçen yıl Kovid-19 salgınının olumsuz etkilerine rağmen yüzde 1,8 büyürken, 4’üncü çeyrek büyüme verisi açıklanan OECD ülkeleri arasında yüzde 5,9 ile pozitif büyüme kaydeden tek ülke oldu. Ayrıca, ilk Kovid-19 vakalarının görülmeye başlandığı ve OECD üyesi olmayan Çin de salgın sonrası ekonomik toparlanmasını sürdürerek, 2020’nin son çeyreğinde yüzde 6,5 büyüdü ve 2020 genelindeki büyüme performansı yüzde 2,3 olarak kayıtlara geçti.