Sebze meyve atıklarından tutunda cam, kağıt, plastiğe kadar kullandığımız birçok maddenin geri dönüşüm ile tekrar kullanılması, doğal kaynaklarımızın korunması ve sürdürülebilir bir ekonomi için büyük önem taşıyor. IFAT Eurasia Çevre Teknolojileri Fuarı Proje Müdürü Namık Sarıgöl ile atık yönetimiyle ilgili gelişmeleri konuştuk. Bu konuda Türkiye’nin ciddi bir mesafe katettiğini ancak daha gidecek yolu olduğunu söyleyen Sarıgöl, hükümetin 2023 yılında atık sektöründen beklediği 10 milyar liranın üzerinde bir rakamın elde edilebileceğine işaret etti.
BU İŞİN KAYNAĞI ÖNEMLİ
Atığın öncelikle kaynağında ayrı toplanmasının önemine değinen Sarıgöl, aksi takdirde geri dönüştürülebilecek malzemelerin kirlendiği için verim alınamaz hale geleceğini söylüyor. Sarıgöl, ambalaj atığı özelinde bakıldığında sanayiden çıkan sanayi bazlı ambalaj atığının büyük bir miktarda toplanarak geri dönüşüm mekanizmasının içine girdiğini aktardı. Evlerdeki atığın ise ağırlıklı olarak çöp içinde olduğu için, ya kullanılamaz hale geldiğini ya da bu sürecin maliyetini yükselttiğini belirten Sarıgöl, “Halbuki evinizde en azından ambalaj, organik ve diğerleri diye 3 grupta toplayabilirseniz, birincisi ambalaj atığı olan malzemenin geri dönüşüme kazandırılması ve daha kolay ve nitelikli malzeme çıkmasını sağlayacaksınız” dedi.
Sarıgöl, atık diye baktığımız malzemelerin ciddi bir kısmının geri dönüştürülüp, ikincil hammadde olarak, kullanabilecek durumda olduğunu söyledi. Hammadde tedariğinin ülkemiz için çok önemli olduğunu vurgulayan Sarıgöl, “Atık gözüyle baktığımız malzemelerin bir kısmından çeşitli yöntemlerle enerji elde edebiliriz. Etkin bir atık yöntemiyle atıklarımızın bir kısmını enerjiye dönüştürebilirsek aynı miktardaki enerjiyi artık ithal etmek zorunda kalmayız” uyarısında bulundu.
AMBALAJ DEYİP GEÇMEYİN
Ambalaj atıklarının içinde ağırlıklı olarak kağıt, plastik, cam ve metalin olduğundan bahseden Sarıgöl, tamamının geri dönüştürülebilir malzemeler olduğuna dikkat çekti. Geri dönüşüm esnasında iki yerden kazançlı olunduğunu söyleyen Sarıgöl, şu bilgileri veriyor:
“Plastiğin elde edilmesi sırasında harcanan enerji; atık plastiği toplayıp geri dönüştürdüğünüzde harcadığınız enerjiden fazla. Bu durum kağıt, cam ve metal içinde geçerli. Çöpümüzü çöp olmaktan kurtarıp kaynağında toplayarak, organik atıkları farklı biçimde kullanmalıyız. Örneğin; evinizdeki domates veya yumurta kabuğu yani bitki kaynaklı bir malzemelerden elde edilen kompost ile gübre ihtiyacımızı minimuma indirmek mümkün. İstanbul’da her yıl organik atıklardan üretilen kompost miktarı 20 bin ton. Bu rakam daha da yukarı çıkabilir.