Hazine ve Maliye Bakanlığı, işlenmemiş altın ithalatına Ağustos 2023'te getirilen kota uygulamasına ilişkin bir bilgilendirme duyurusu yayınladı. Bakanlık, kota uygulamasının işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari işlemler dengesini olumlu etkilediğini vurguladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; 2022'de işlenmemiş altın ithalatının bir önceki yıla kıyasla miktar bazında yaklaşık yüzde 200'ün üzerinde artışla 379,2 ton (20,4 milyar dolar) olduğu anımsatıldı. Açıklamada, ithalat miktarının, 2023'ün 7 ayında ise yaklaşık 320 ton (19,2 milyar dolar) olduğu bilgisi paylaşıldı.
TEDBİR ALMAK İHTİYAÇTI
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası tarafından yayımlanan ödemeler dengesi istatistiklerine göre; 2022'de 49,1 milyar dolar olan cari işlemler açığının 19,4 milyar dolarının (yüzde 39'u) net altın ithalatı kaynaklı olduğuna işaret ederek, "Geçen yılın 7 ayında ise cari işlemler açığı 42,3 milyar dolar olmuş, net altın ithalatı 17,7 milyar dolar ile açığın yüzde 42'sini oluşturmuştur. Altın ithalatında yaşanan artışın cari dengeye olumsuz etkisinin azaltılması amacıyla işlenmemiş altın ithalatına yönelik tedbir alınmasına ihtiyaç duyulmuştur" ifadelerini kullandı.
AYLIK KOTA MİKTARI 12 TON
İşlenmemiş altın ithalatının azaltılmasına yönelik çeşitli politika tedbirleri değerlendirildiğine, hızlı ve etkili bir tedbir olarak kota uygulanmasına karar verildiğine dikkat çekildi. Açıklamada, 7 Ağustos 2023'ten itibaren aylık kota miktarının, işlenmemiş altın ithalatının uzun dönem aylık ortalaması olan 8 tonun 1,5 katı olacak şekilde 12 ton olarak belirlendiği bildirildi. Açıklamada, kambiyo mevzuatı uyarınca işlenmemiş altın ithalatının yetkilendirilen kıymetli madenler aracı kuruluşları aracılığıyla yapıldığı ve kotanın söz konusu şirketlerce gerçekleştirilen ithalat işlemlerinde uygulandığı dile getirildi.
İTHALATI 3,2 MİLYAR DOLAR DÜŞÜRDÜ
Uygulamaya başlanan Ağustos 2023'ten yıl sonuna kadar işlenmemiş altın ithalatının bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,2 milyar dolar düşüşle 10,3 milyar dolar, miktar bazında yüzde 32,7 azalışla 169,6 ton olduğuna dikkat çekilen açıklamada, şu değerlendirme yapıldı: "2024 yılının ilk iki ayında ise işlenmemiş altın ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre 6,8 milyar dolar düşüşle 2,1 milyar dolar gerçekleşmiştir. Bu dönemde işlenmemiş altın ithalatı miktar bazında yüzde 77,9 düşüşle 33,1 tona gerilemiştir. Şubat itibarıyla 12 aylık birikimli cari açık 31,8 milyar dolar seviyesindedir. Önümüzdeki dönemde cari dengede iyileşmenin sürmesi beklenirken, altın dengesinin de bu görünüme olumlu katkı vermeye devam edeceği değerlendirilmek-tedir. Bu çerçevede, kota uygulamasının işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari işlemler dengesini olumlu etkilediği görülmektedir."