Yabancı merkezi saklama kuruluşları ve uluslararası kalkınma bankalarına, hem BIST FX swap piyasasında hem de Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası ile vadede TL alım yönlü swap imkanı sağlandı.
"Bilindiği üzere,
-Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (Kurul) 12.04.2020 tarihli ve 8989 sayılı Kararı ile bankaların, konsolidasyona tabi yurtdışındaki kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıklarıyla gerçekleştirdiği işlemler hariç, yurtdışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemlerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 1’i ile sınırlandırılmasına karar verilmiş;
- Kurulun 05.05.2020 tarihli ve 9010 sayılı Kararı ile Bankaların, yurtdışındaki konsolidasyona tabi kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıkları ile yurtdışındaki şubeleri de dahil olmak üzere, yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlara yapacakları TL plasmanlar, TL depo, TL repo ve TL kredilerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının %0,5’i ile sınırlandırılmasına karar verilmiş;
- Sonrasında ise, TL cinsinden tahvil ve kira sertifikası işlemlerinin takas operasyonlarının olumsuz etkilenmemesini ve TL cinsinden menkul kıymetlerin etkin ve verimli bir şekilde işlem görmesini teminen, 20.05.2020 tarihli ve 9031 sayılı Kurul Kararı ile, sermaye piyasası mevzuatında tanımlanan Yabancı Merkezi Saklama
Kuruluşları(YMSK) arasından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenecek olan kuruluşların, söz konusu sınırlamadan muaf tutulmasına karar verilmiş ve bu karara istinaden Kurum tarafından Euroclear Bank ve Clearstream Banking isimli kuruluşların söz konusu sınırlamadan muaf tutulması uygun görülmüştür.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenecek YMSK’lar için 20.05.2020 tarihli ve 9031 sayılı mezkur Kurul Kararı ile getirilen muafiyetin yalnızca yurt içi ya da yurt dışı TL menkul kıymet takası faaliyetiyle sınırlı olmak kaydıyla getirildiğinin netleştirilmesine ve bu muafiyete ilave olarak, tezgah üstü piyasada hesap operatörü olarak bildirilen yurtiçi banka ile veya BIST FX swap piyasasında vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında YMSK’nın döviz karşılığında TL aldığı) swap işlemlerinin ve YMSK’ların yalnızca yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerce ihraç edilen TL menkul kıymet takası faaliyetiyle sınırlı olmak taahhüdü ile yabancı yerleşik sahipliğindeki TL hesaba yapacağı kısa vadeli fonlama işlemlerinin;
- Uluslararası Kalkınma Bankaları(UKB) için ise, yurt içi para ve sermaye piyasalarına yatırım yapma ve Türk şirketlerine kredi kullandırma kaydıyla ve yalnızca aşağıdaki şartlar dahilinde gerçekleştirilecek FX swap, TL plasman, TL depo ve repo yoluyla UKB’lere yurt içi bankalardan sağlanacak finansman işlemlerinin yukarıda yer verilen Kurul Kararları ile getirilen TL’ye erişim kısıtlamalarından muaf tutulmasına karar verilmiştir.
Bu kapsamda UKB’lerin, yurtiçi piyasadan temin edecekleri TL likiditenin tutulmasını sağlamak ve bu TL likiditeyi yalnızca yurtiçi piyasalarda: yurtiçi yerleşik şirketlere kredi vermek, TL cinsinden menkul kıymet almak ve fazla TL likiditenin yurtiçi bankalarda depo edilmesini sağlamak amacıyla kullanacaklarını, hesap açtıkları yurtiçi bankalara yazılı olarak beyan ve taahhüt etmeleri ve söz konusu muafiyetten faydalanmak üzere Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna bu hesap bilgilerini bildirerek yapacakları yazılı başvurunun olumlu sonuçlanması kaydıyla; UKB’lerin yurtiçi bankalarda açacakları TL hesaplar üzerinden söz konusu muafiyet kapsamında yurtiçi bankalarla gerçekleştirebilecekleri finansman işlemleri aşağıdaki gibidir:
- Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş.(TKYB) ile vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk b acağında TKYB’den döviz karşılığında TL alınan) döviz swap işlemleri,
- BIST FX swap piyasasında vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında UKB’nin döviz karşılığında TL aldığı) swap işlemleri,
- BIST Repo piyasasındaki repo ve ters repo işlemleri,
- Yurt içi yerleşik bankalarla yapılan TL depo işlemleri
Kamuoyuna saygı ile duyurulur."
SWAP NEDİR?
“Swap” kelimesi; değiştirmek, takas etmek anlamına gelir. Swap, finans dünyasında ise iki tarafın finansal araçlarını takas ettiği sözleşme olarak adlandırılır. Swaplar, nakit akışını değiştirmek için yapılan finansal anlaşmalar olarak da açıklanabilir. İki taraf arasında sabit ve değişken faiz oranlı ödemelerin belirli bir süre boyu döviz swapinca değiştirildiği, taraflar arasında yapılan bir işlemdir.
Çoğu opsiyon ve vadeli işlem sözleşmelerinden farklı olarak swaplar, borsada işlem gören enstrümanlar değildir. Bunun yerine swaplar, tezgah üstü piyasalarda işlem gören sözleşmelerdir.
Döviz swapı ve faiz swapı işlemleri, piyasada karşılaşılan en yaygın swap türleridir.