Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, sektöre ilişkin yıl değerlendirmesi ve gelecek yıldan beklentilerine yönelik yaptığı açıklamada, perakende sektörünü ve kamuoyunu çok uzun zamandır meşgul eden kiraların TL’ye çevrilmesi konusunda bu yıl yayınlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile belirsizlik durumunun ortadan kaldırılarak tartışmaya son verildiğini anımsattı.
AVM'ler milyarlarca ziyaret aldı
Belgü, en son açıklanan AVM’lerdeki perakende cirosu endeksine göre, ekim ayı ciro endeksinin bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 16,9 artış gösterdiğini hatırlatarak, şunları kaydetti:
"Tüm yılı bu şekilde büyüme ile sürdürdük. Alışveriş merkezleri olarak 2018 yılını yaklaşık 130 milyar TL ciro ile kapatacağız. 2019 yılı için ise öngörümüz 160 milyar TL. AVM’lerde cirolar yıllık enflasyonun ortalama yüzde 5 ila yüzde 10 üzerinde artış gösteriyor. Ancak burada da izlenmesi gereken süreç perakendenin karlılığı. Perakendede artan enflasyon ve maliyetler sonrası karlılık oranlarında düşüş gözleniyor. Alışveriş merkezlerinde ciro artışlarını her ay yayınladığımız endeks verilerinde de görebiliyoruz. 2018 yılında metrekare verimlilikleri artış kaydetti. Metrekare verimliliği 2018 birinci çeyrekte 869 TL, ikinci çeyrekte 996 TL ve üçüncü çeyrekte bin 113 TL şeklinde gerçekleşti. Yıl içerisinde en yüksek artışlar da mağazalarında metrekare verimliliğini artıracak stratejiler geliştiren teknoloji kategorisinde yaşandı."
Hulusi Belgü, ziyaretçi sayısının belli dönemlere ve özel günlere göre değişkenlik gösterdiğine işaret ederek, "Örneğin bayramlarda, okulların açılma döneminde ve yılbaşı öncesi ziyaretçi sayısı daha yüksek oluyor. Yılın geneline baktığımızda yıl sonu itibarıyla 2,3 milyar ziyaret sayısına ulaşacağını tahmin ediyoruz." dedi.
2019 yılında 8-10 yeni AVM açılması bekleniyor
Belgü, Türkiye’de şu anda faaliyet gösteren 412 AVM'nin bulunduğunu ifade ederek Türkiye’nin 81 ilinin 63’ünde AVM'nin yer aldığını, 2019 yılında da ortalama 8-10 yeni AVM’nin açılacağını öngördüklerini söyledi.
Eylül ayında yayınlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ve sonrasında ekim ayında yayınlanarak yürürlüğe giren tebliğ kapsamında TL ile kiranın zorunluluğu getirildiğini hatırlatan Belgü, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yeni olan bu süreci takip ediyoruz. Uzun vadeli düşünen AVM yatırımcısı açısından TL kira düzenlemesi bir belirsizlik yarattı ve bu durum beraberinde yatırımlarda durağanlığı getirdi. Şu anda proje planları hazırlanmış ve finansmanı sağlanmış yatırımların devam edeceğini düşünüyoruz. Bunu yanı sıra bir süredir belirttiğimiz üzere Türkiye’de birçok yerde AVM yatırımları artık belli bir doygunluğa ulaştı. Bundan sonra sektörde yeni AVM sayısı daha düşük oranlarda artış kaydedecektir. Kurdaki dalgalanma, 15 milyar dolar civarında bankalara kredi borcu olan fakat kiralarını TL ile tahsil eden AVM yatırımcısını elbette ki olumsuz etkiliyor. Bu anlamda AVM yatırımcılarının bankalarla görüşerek iş birliği yapmaları gerekecektir."
Belgü, kira konusunun çok uzun zamandır perakende sektörünün ve kamuoyunun gündemini meşgul ettiğini aktararak, "Bakanlığımızın kiralarda TL’ye dönüş kararı ve ardından kur oranlarının da yayınlanan tebliğ ile belirlenmesinin ardından bu konudaki belirsizlik sona ermiş oldu. Şu anda da kiralamalarımızda Türk lirası ile yolumuza devam ediyoruz. Gelinen noktada maliyetler açısından en fazla payı kiraların oluşturduğundan şikayet eden perakendecilerimizin bu anlamda rahatlamış olmalarının yansımalarını da yakın zamanda hep birlikte göreceğimizi umuyorum" diye konuştu.