ABD, Türkiye’ye yönelik önemli bir yaptırım muafiyeti kararına imza attı. Türkiye, Rusya’dan aldığı doğal gaz için yaptığı ödemeleri Gazprombank üzerinden yapmaya devam edecek. Bu karar, Türkiye ile Rusya arasında yenilenmesi planlanan doğal gaz kontratının devamı için kritik bir adım olarak görülüyor. İki ülke kontratın yenilenmesi anlamında görüşmelere devam ediyor. Kontratın yenilenmesine yönelik bir endişesi bulunmayan Türkiye, Rusya’dan özel bir fiyatlandırma istiyor.
21 KASIM’DA YAPTIRIM GENİŞLETİLMİŞTİ
ABD, Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya’ya yönelik yaptırımları 21 Kasım’da genişletmiş ve Gazprombank’ı yaptırımlar kapsamına almıştı. Bu karar ile doğal gaz ithalatının yüzde 40’ını Gazprombank üzerinden yapan Türkiye harekete geçti. Bir yandan Rusya ile alternatif çözüm yolları konusunda görüşmeler yapılırken diğer taraftan da satın alınan doğal gaz ödemelerinin Gazprombank üzerinden yapılmasına devam edilmesi için ABD'ye muafiyet talebi iletildi. Türkiye'nin talebi üzerine Washington yönetimi, Gazprombank'a yönelik yaptırımlarda Türkiye’ye istisna tanıdı.
PAZARLIKTA ELİMİZ GÜÇLENDİ
Diğer yandan Türkiye ile Rusya arasında 2025 yılında yenilenmesi planlanan doğal gaz kontratı, bu gelişmenin arka planında kritik bir rol oynuyor. Türkiye'nin Gazprombank üzerinden ödemelerine devam etmesi, hem ülkenin hem de Avrupa’nın enerji tedarikini güvence altına alacak. Türkiye, Rus doğal gazını Avrupa’ya ileten önemli bir ülke konumunda. 2025'te sona erecek olan mevcut kontrat, Türkiye için yalnızca enerji arzını sürdürmek açısından değil, aynı zamanda enerji fiyatları ve ödeme koşulları gibi ekonomik faktörler açısından da önemli bir dönemeç. Kontratın yenilenmesi için Rusya’dan özel bir fiyat isteyen Türkiye’nin eli ABD’nin muafiyet kararı ile rahatlayacak. Karar, kontratın yenilenmesi sürecinde Türkiye’nin Rusya ile pazarlık yapmasını olanaklı kılacak.
TEK SEÇENEK TÜRKİYE
Öte yandan Rus doğal gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya akışını sağlayan transit anlaşma da 2024 sonunda sona erecek. Anlaşmanın süresinin uzatılmayacağı belirtiliyor. Avrupa’ya Rusya’dan gaz Aralık ayının sonunda ya da Ocak ayında kesilebilir. Bu durumda ise Avrupa’da fiyatlar yükselebilir, bu yükselmenin Türkiye’ye negatif bir etkisi olmaması için Rusya ile fiyat ve yeni kontrat sürecine önem veriliyor.
Macaristan da muafiyet aldı
Macaristan da benzer bir muafiyet aldı. Macaristan, ABD'nin Gazprombank üzerinden doğal gaz ödemeleri yapabilmesi için aynı muafiyeti tanıdığını duyurdu. Rusya ise, ABD’nin Gazprombank’a yönelik yaptırımlarına karşılık olarak, doğal gaz ödemelerinin ruble ile yapılmasına olanak tanıyan bir kararname yayımlamıştı.