Bakan Ağbal, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinin (TÜRMOB) yeni hizmet ve eğitim binasının açılışına katıldı. Açılış kurdelesini TÜRMOB Genel Başkanı Nail Sanlı ile birlikte kesen Ağbal, yeni tesisin hayırlı olmasını diledi.
Burada yaptığı konuşmada, bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin çalışmalara değinen Ağbal, 3-4 yılda bir bu tür düzenlemeler yapılmasının aslında doğru olmadığını, bunların vergi sisteminde yapısal sorunlara işaret ettiğini söyledi. Bakan Ağbal, "3 yılda bir yeniden yapılandırma kanunu yapıyorsak demek ki iyi tahsilat yapamıyoruz. İyi tahsilat yapsak zaten yeniden yapılandırma kanununa ihtiyaç olmaz." dedi.
Maliye Bakanlığının ödeme gücü olan vatandaştan vergiyi tam ve zamanında alabilmesinin esas olduğunu vurgulayan Ağbal, şöyle devam etti:
"Gerçekten ödeme gücü olmayıp ödeyemeyen mükellefin de elinden tutmak... İyi gün dostu olduğumuz kadar kötü gün dostu da olacağız. Bir vergi mükellefi vergi borçlarını sürekli bir şekilde ödemiş, bakıyorum geçmişine ödemiş, ama bir gün gelmiş ödeyememiş. Bir arayıp hal hatır soruyor muyum? 'Bugüne kadar her şeyi çok güzel ödedin kardeşim, acaba bir hastalığın, sıkıntın mı var, ne oldu?' diyor muyuz? Demiyoruz, ödeme emri gönderiyoruz. Dolayısıyla burada mutlaka ve mutlaka özellikle ödeme güçlüğü içinde olduğu için vergi borçlarını ödeyemeyen iyi niyetli mükelleflerin bu zor günlerinde onlara kolaylık getirecek bir çalışmayı yapıyoruz. Bunu da yapmak borcumuz. İyi gününde bu ülkenin kamu harcamaları için cebindeki parayı getirip ödeyen mükellefin, zor gününde en fazla şefkati vergi dairesinden, vergi idaresinden ve devletten görmesi lazım. İnşallah bunun düzenlemelerini tek tek yapacağız."
Düzenlemeler 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren başlayan dönemlerde olacak
Vergi inceleme süresine de değinen Ağbal, 5 yıllık vergi inceleme süresinin uzun olduğunu söyledi. Diğer ülke örneklerini incelediklerini anlatan Ağbal, Türkiye'nin bu süreyi kısaltması gerektiğini dile getirdi. Ağbal, "İnşallah vergi inceleme süresini, yakında yapacağımız yasal düzenlemeyle 3 yıla düşüreceğiz. Bu en azından mükelleflerimizi geriye dönük olarak daha da rahatlatacak, ama Maliye İdaresi de kusura bakmasın kimse, bugüne ilişkin çalışacak. Gerek zor durumda olan mükelleflerle ilgili yapacağımız düzenleme gerek bu vergi incelemesiyle ilgili yapacağımız düzenleme tabiatıyla 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren başlayan dönemlerde olacak. Geçmişi geçmişin hesaplarıyla devam ettireceğiz, ama yeni bir geleceği inşallah kuracağız." diye konuştu.
Bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin kanunun uygulanmaya başlandığını anımsatan Ağbal, bugün itibarıyla 1 milyon 835 bin mükellefin bu kanundan yararlanmak için müracaat ettiğini bildirdi.
Önceki yıllarla karşılaştırıldığında bu kez başvuru sayılarının daha yüksek olduğuna işaret eden Ağbal, 1 milyon 835 bin mükelleften 1 milyon 711 bininin yeniden yapılandırma için, 125 bin mükellefin de matrah artırımı ve kayıtların düzeltilmesi için başvurduğunu belirtti. Bakan Ağbal, "Bugün itibarıyla yaklaşık 9,4 milyar lira ödenmemiş vergi borcunu yapılandırmış durumdayız. Yine matrah ve vergi artırımı kayıt düzeltmelerinden de 1,5 milyar liralık tahakkuku yapmış olduk. Uygulamalar devam ediyor, 31 Ekim son başvuru tarihi."
Adalet çağrısı
Üniversiteden mezun olduğu 1989 yılında TÜRMOB Kanununun çıktığını, ertesi yıl da TÜRMOB'un kurulduğunu anlatan Ağbal, meslek yaşamının her evresinde serbest muhasebecilik, mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirliğin olduğunu dile getirdi. Bulunduğu her noktada bu mesleklerin gelişmesi için elinden gelen gayreti gösterdiğini belirten Ağbal, 1989'dan bu yana meydana gelen gelişime, değişime TÜRMOB'un ayak uydurabildiğini söyledi.
Ağbal, "Anlıyorum ki yapılacak çok iş var. Sayın Başkan ifade ettiler, bu kadar yıllık tecrübeden hareketle meslek yasasında önemli değişiklikler yapma ihtiyacı var. Gerek kurumsal yapıda, gerek meslek mensuplarının haklarında, gerek mükellef ve devletle olan ilişkilerinde mutlaka önemli değişikler yapılması gerekiyor." diye konuştu.
Bu konuları TÜRMOB Genel Başkanı Nail Sanlı, yönetim kurulu üyeleri ve camiadaki kişilerle görüştüğünü aktaran Ağbal, şöyle devam etti:
"İnşallah yakın bir zamanda arkadaşlarımızla bir araya gelir, meslek yasasında yapılması gereken değişikliklerin üzerinde de gayretli bir çalışma içinde oluruz. Hep beraber istişare ederek, ortak bir noktada mesleği daha ileriye taşımak için ne değişiklikler yapılması gerekiyorsa onları da yaparız. Sayın Başkanımızın ifade ettiği husus aslında bir adalet çağrısıdır. Bir konuda eğer belli bir noktada bir karara bağlanmışsa bu bütün kurumlar için, bütün meslek örgütleri için aynı olmalıdır. Diğer meslek örgütleri için süreye bağlı olmaksızın seçimin önünün açılmış olması, TÜRMOB bakımından bu kısıtın olması gerçekten adil değil. Bunu adaletli bulmuyorum. İnşallah biz de bu konuda üzerimize düşen gerekli çalışmaları yaparız."
"Maliye Bakanlığı çalışılması kolay bir bakanlık değil"
Maliye Bakanı Ağbal, meslek örgütleri içinde çoğulculuğa imkan sağlanması gerektiğini vurgulayarak, farklı meslek mensuplarının farklı çatılar altında ortak amaç güderek aynı mesleğe hizmet verebileceklerine işaret etti. Bunun rekabeti ve zenginliği getireceğine dikkati çeken Ağbal, demokrasinin güçlendirilmesi için meslek örgütlerinde çoğulculuğun teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.
TÜRMOB'un genel kurul çalışmalarına katılmanın kendisi için bir görev olduğunu dile getiren Ağbal, şunları kaydetti:
"Bugüne kadar meslek mensuplarınızın çok sorunu oldu. Maliye Bakanlığı çalışılması kolay bir bakanlık değil. Bu Bakanlık doğruları olan bir Bakanlık, kendi Bakanlığıma özeleştiri yapayım. Kendi doğruları, kuralları, kaideleri var. Biraz hazineci, biraz korumacı bir yaklaşımımız var. Bunlar zaman zaman meslek mensuplarımızı üzüyor, meslek mensuplarımız tarafından yadırganıyor. Bunları mutlaka değiştirmemiz lazım. Maliye Bakanlığının anlayışını biz temelde şöyle konumlandırmak istiyoruz; Biz öncelikle herkese, vatandaşlarımıza, vergi mükelleflerimize, siz değerli meslek mensuplarına güveniyoruz. Baştan herhangi bir şekilde meslek mensuplarına karşı belli bir önyargıda olunmasını asla kabul etmem mümkün değil. Siz alnınızın teriyle, gayretle, emekle bir katma değer üretiyorsunuz ve bunu vatandaşla devlet arasında köprü olarak yapıyorsunuz."
Birçok muhasebecinin olumsuz koşullarda çalıştığını anlatan Ağbal, Maliye Bakanlığının güler yüzlü, "iyi gün dostu olduğu kadar kötü gün dostu" ve vatandaşa yardımcı bir bakanlık olması gerektiğini vurguladı.
"Vatandaşların yasaları bilmemesinin mazeret sayılmaması" şeklindeki anlayışın, yeni dünyada geçerli olmadığına dikkati çeken Ağbal, "Devletin görevi vatandaşın kuralları bilmesini sağlamak. Kurallar yanlışsa, vatandaş da diyorsa ki 'bu kurallar yanlış', onları değiştirmek. 'Tek doğruları ben bilirim' anlayışını yeni dünyada ve yeni Türkiye'de kabul etmek asla mümkün değil. Onun için sizlerden gelen gerek vergi kanunları gerekse mesleki çalışma ortamıyla ilgili olsun, bütün taleplere zihnimiz de kapılarımız da açık. Yeter ki daha fazla görüşlerimizi paylaşalım ve bunları inşallah teker teker değiştirelim." ifadesini kullandı.
"Bu yasaların 2016, 2023 Türkiyesi'nde devam etmesi mümkün değil"
Naci Ağbal, dolaylı vergilerde yükün yüksek olduğunu belirterek, bunun ekonomi ve vergi yapısından kaynaklandığını söyledi. Türkiye'nin kalkınması ve büyümesi için dolaylı vergiler konusunda dikkatli hareket edilmesi gerektiğini dile getiren Ağbal, işletmelere yük oluşturan, kayıtlı olmayı adeta caydıran vergi düzenlemelerinin kaldırılması gerektiğini, buna yönelik uygulamalara damga vergisi, harçlar, banka sigorta muameleleri vergilerine yönelik düzenlemelerle başladıklarını anımsattı.
Bu konuda yapılması gereken çok iş bulunduğunu bildiren Ağbal, "Ben Maliye Bakanı olarak Gelir Vergisi Kanununun mevcut halinden memnun değilim, Vergi Usul Kanununun mevcut halinden memnun değilim. 1950-1960'larda, o dönemin ekonomik koşullarına uygun olarak hazırlanan ve o dönemde geçerli olan bu yasaların artık 2016, 2023 Türkiyesi'nde devam etmesi mümkün değil." diye konuştu.
Söz konusu yasaları hazırlayanları rahmetle anan Ağbal, bunların o dönemler için çok doğru düzenlemeler olduğunu ifade etti. Sonraki yıllarda sadece o gününün ihtiyaçlarını karşılayan düzenlemeler nedeniyle yasaların karışık hale geldiğini anlatan Ağbal, "Artık bu yasalar sürdürülebilir değil. Onun için Gelir Vergisi ve Vergi Usul Kanununu değiştirmek istiyoruz." dedi.
Bu kanun tasarılarına son halinin verileceğini dile getiren Ağbal, Türkiye ekonomisinin önünü açacak, global rekabete hazırlayacak, kayıtlılığı teşvik edecek ve kayıt dışılığı caydıracak reform niteliğinde bir tasarının henüz yakalanamadığını söyledi. Ağbal, "Bazen çalışmanın biraz yavaş gittiğine ilişkin eleştiriler duyuyorum. Haklı, doğru eleştiriler, ama bu tür kanunlar 30-40 yılda bir yapılıyor. Öyle 5-10 yılda bir vergi kanunlarını değiştiremezsiniz. Aslında vergi kanunlarını değiştirmek de tehlikelidir. Çünkü yılların birikimi, alışkanlıkları vardır." değerlendirmesinde bulundu.
"OVP'de bu konuya açıklık getireceğiz"
Bakan Ağbal, meslek mensuplarından daha radikal öneriler beklediğini, doğruyu tek başına bulma iddiasında olmadıklarını belirterek, "Umut ediyorum ki 2017 yılında, inşallah Orta Vadeli Program'da da bu konuya açıklık getireceğiz, kapsamlı Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu yaparız." diye konuştu.
Gelir Vergisi ile Kurumlar Vergisi kanunlarının birleştirilmesi konusunda endişelerin bulunduğunu anlatan Ağbal, şunları kaydetti:
"Zaman zaman ben de acaba diyorum, 'Gelir Vergisi ile Kurumlar Vergisini kendi mevcut düzenlemesinde bıraksak da aslında sadece Gelir Vergisi Kanunu mu tek başına reforma tabi tutsak?' Meslek mensuplarının bazı eleştirilerine ben de hak veriyorum. Arkadaşlarla da konuştum, mevcut Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunu tasarı çalışmaları devam etmekle birlikte tek başına Gelir Vergisi Kanunu'nda acaba ne tür değişiklikler yapabiliriz, onu da arkadaşlara çalıştırıyorum."
TBMM'nin açılışının ardından yasa çalışmalarının başlayacağını ifade eden Bakan Ağbal, beyannamelerin, bildirimlerin basitleştirilmesi, bundan kaynaklanan iş yüklerinin azaltılması için gerekenleri yapacağını bildirdi. Karmaşık, uyum maliyeti yüksek vergi sisteminin kayıt dışılığı özendirdiğini vurgulayan Ağbal, modern vergi sistemlerinin de kayıtlılığı özendirdiğini söyledi. Ağbal, "Bizde ise bir defa kayıtlı olmaya görün artık kurtuluşunuz yok, dört bir taraftan etrafınızı sarıyorlar adeta. Kayıt dışı kaldınız kimse size bir şey sormuyor. İnşallah bunları hep beraber değiştireceğiz."
Naci Ağbal, Varlık Barışı düzenlemesine değinirken de düzenleme kapsamında vergi alınmadığına, işletmeye kaydedilen varlıklara ilişkin tasarruf özgürlüğü tanındığına işaret etti.
Nail Sanlı ile Maliye Bakanlığı Müsteşarlığı ve Maliye Bakanlığı dönemlerinde çalıştığını anlatan Ağbal, Sanlı'yı vatan, millet ve meslek mensuplarına yönelik anlayışından dolayı kutladı. Ağbal, "Sayın Başkanım benim nezdimde çok kalıcı, hoş sedalar bıraktı." dedi.
"Ekonomimize yönelik oynamak istedikleri oyunların farkındayız"
TÜRMOB Genel Başkanı Sanlı da konuşmasında, 15 Temmuz'daki darbe girişimine değindi. Darbe girişimine karşı halkın büyük bir direniş gösterdiğini anımsatan Sanlı, "Hiçbir sorunun çözümü asla şiddet olamaz. Demokrasimiz vazgeçilmezimizdir. Dünyaya, bölgeye ve ülkemize barışın gelmesini, terör saldırılarının son bulmasını, akan kanın durmasını istiyoruz. Evlatlarımız artık şehit olmasın istiyoruz. Umarım barış ve huzur bölgemizde, ülkemizde ve dünyamızda hakim ve daim olur." dedi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in Türkiye ekonomisine yönelik kararını da değerlendiren Sanlı, "Uluslararası güçlerin ülke ekonomimize yönelik oynamak istedikleri oyunların farkındayız. Kredi derecelendirme kuruluşlarının art niyetli yaklaşımları umarım sonuçsuz kalacaktır." diye konuştu.
Sanlı, Türkiye'nin reformlara devam ederek, mali disiplinden taviz vermeden ekonomik büyümesini sürdüreceğini, TÜRMOB'un da bu kapsamda elinden geleni yapmaya devam edeceğini söyledi.
Nail Sanlı, 2008 yılında yapılan yasal düzenlemeyle meslek yasalarının değiştiğini belirterek, "Umudumuz ve beklentimiz diğer antidemokratik hükümlerle birlikte meslek yasamızın değiştirilmesidir." dedi.
TÜRMOB'un 22. Olağan Genel Kurulunun 15-16 Ekim'de yapılacağını kaydeden Sanlı, "TÜRMOB Genel Başkanlığı 58 yaşıma kadar sahip olduğum, iz bırakacak, çocuklarıma bile miras bırakacağım en onurlu görevdir. Hakkınızı helal edin." dedi. Sanlı'nın bu sözleri salonda uzun süre alkışlandı.
Etkinliğe, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken ve çok sayıda davetli katıldı.