Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Anadolu Ajansı'nın (AA) 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği ve finans piyasası profesyonelleri ile buluştuğu platformu AA Finans Haberleri Terminali'nden (aafinans.com) canlı yayınlanan Finans Masası'na konuk oldu.
Zeytin Dalı Harekatı'na ilişkin değerlendirmelerde bulunan Büyükekşi, başlatılan operasyonda daha önce yayımladıkları bildiriyi anımsatarak, 80 milyonun duasının Mehmetçikle olduğunu söyledi.
Büyükekşi, Türkiye'nin yıllardan beri, huzur, güven ve istikrar sembolü bir ülke olduğunu, son birkaç yıldır terör olayları ile sıkıntı yaşamaya başladığını, bu yüzden yapılan harekatın büyük önem taşıdığını kaydetti. Harekatın Türkiye'nin ihracatıyla, turizmiyle doğru orantılı olduğunu, bu yüzden bu harekatı desteklediklerini ifade eden Büyükekşi, Mehmetçiklere başarılar diledi.
Bu yıl ile ilgili çok olumlu beklentileri bulunduğunu dile getiren Büyükekşi, şöyle devam etti:
"Son derece olumlu bir gidişat var. Bu olumlu gidişat bizi ümitlendiriyor. İhracatta da çift haneli bir artış görüyoruz. Ayın 1'inde (1 Şubat'ta) ihracat rakamlarımızı açıklayacağız. Tam kesin olmamakla beraber yüzde 15 civarında bir ihracat artışı açıklamayı hedefliyoruz ve 12 milyar doların üzerine çıkacağız. Bu rakam önemli... Çünkü her yıl ocak ayları diğer aylara kıyasla biraz daha zayıf geçer, o yüzden bu artışı çok önemli görüyoruz. İnşallah 2018 yılında her ay ihracat artışı açıklayacağız ve her ay rekorlar olacak. Büyüme rakamlarında da, diğer rakamlarda da inşallah bu yıl çok olumlu bir yıl olacak."
"İlk 3 çeyrek büyümesinde hem ihracatın hem de yatırımların önemli payı var"
Mehmet Büyükekşi, Türkiye'nin ilk 3 çeyrekte yüzde 7,1 büyüdüğünü hatırlatarak, büyümenin kalitesinin önemli olduğunu vurguladı. Sadece ithalatla gerçekleşen büyümelerde sıkıntı olduğunu dile getiren Büyükekşi, Türkiye'nin ilk 3 çeyrek büyümesinde hem ihracatın hem de yatırımların önemli payı olduğunu söyledi.
Büyükekşi, sürdürülebilir büyüme açısından bu büyümeyi önemsediklerine dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Herhalde yıl sonu yüzde 6 civarı bir büyüme gerçekleşecek. Türkiye, birçok şirketi yanılttı. Kredi derecelendirme kuruluşları olsun, birçok kurum olsun, Türkiye'nin büyümesini yukarı doğru 3-4 sefer revize etmek durumunda kaldılar. Türkiye, 80 milyonluk bir ülke ve her yıl minimum 1 milyon kişiye iş sağlaması gerekiyor. O yüzden biz sürdürülebilir büyüme için ihracatın olmazsa olmaz olduğunu her platformda söylüyoruz. Türkiye'nin istikrarlı şekilde büyüme için ihracatı desteklemesi, ihracata önem vermesi lazım. Geçtiğimiz yıldan beri hükümetimiz tarafından bu konuda çok önemli adımlar atıldı.
"KGF'den 2017 yılında yaklaşık 4 bin ihracatçı, 30 milyar lira teminat kullanmış"
TİM Başkanı Büyükekşi, geçen yılki büyümeye Kredi Garanti Fonu (KGF) desteğinin etkisini değerlendirirken, KGF ile herkesin çok memnun olduğunu, yaklaşık 200 milyar liralık teminat verildiğini anımsattı. Büyükekşi, 200 milyar liranın birçok şirketin can simidi olduğunu, ihracatçılar açısından da önemli bir kaynağın kullanıldığını vurguladı.
Büyükekşi, 2016 yılında 323 firmanın KGF'den sadece 403 milyon liralık kefalet kullandığını belirterek, şunları kaydetti:
"KGF'den 2017 yılında yaklaşık 4 bin ihracatçı, 30 milyar lira teminat kullanmış. Bu, gerçekten son derece önemli... Göz ardı edilmeyecek bir rakam... Baktığınızda Türkiye'nin ihracatında teminat mektubu sorunu her zaman üst sorunlardan biri. Geçtiğimiz hafta Başbakan Yardımcımız Mehmet Şimşek 55 milyar liralık kaynağın yüzde 30'unun sadece ihracatçıya sağlanacağını açıkladı. Yüzde 30'u da yatırımlara sağlanacak ki yatırımları da çok önemsiyoruz. İhracatın artması için yeni yatırımlar olması gerekiyor. Yapılan çalışmaların ihracatımıza önemli katkıları olacak."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın istihdam seferberliği başlatması ve artı 2 istihdam çağrısında bulunmasının hatırlatılması üzerine Büyükekşi, Türkiye'nin, 2009'dan bu yana yaklaşık 6 milyon kişiye istihdam sağladığını kaydetti. Büyükekşi, geçen yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın istihdam çağrısıyla kendilerinin de ihracatçı firmalara 10 binin üzerinde mektup gönderdiğini, firmaların da üzerine düşeni yerine getirdiğini söyledi.
Son açıklanan rakama göre işsizliğin Ekim 2017'de 1,5 puan azalarak yüzde 10,3'e gerilediğini anımsatan Büyükekşi, şöyle devam etti.
"Bu da bize şunu gösteriyor; inşallah önümüzdeki günlerde bu rakam tek haneli bir rakam olacak. O yüzden artı 2 istihdamı da çok önemsiyoruz. 2018'de de Türkiye, büyümesine paralel olarak yeni istihdam yaratma konusunda mutlaka bir planlama içerisinde olacak. Bizim de yaptığımız araştırma anketlerimiz var. 4'üncü çeyrek anketimizde de birçok firmamız, çalışan sayılarını artıracaklarının altını çizdi. 1 milyon kişiye istihdam yaratmamız gerekiyor."
Büyükekşi, "2018 yılındaki güzel haberlerden bir tanesi de Cumhurbaşkanımızın belirttiği istihdamda olacak. Tek haneli rakamları 2018'de başaracağımıza inanıyorum. Ben de ihracatçılarımıza sizin kanalınızla sesleniyorum; yeni yatırımlarımızda mutlaka istihdamı da ön plana alarak bu konuda destek vermemiz Türkiye ekonomisi, büyümemiz açısından son derece önemli." şeklinde konuştu.
"Temennimiz, net ihracatın büyümeye yüzde 1-1,5 katkı vermesi"
Mehmet Büyükekşi, 2018'de net ihracatın büyümeye katkısının ne yönde olacağına ilişkin bir soru üzerine, OVP'de geçen yıl ihracat hedeflerinin 153 milyar dolar olduğunu ve 156 milyar dolara revize edildiğini ancak bunu aşarak 157 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini hatırlattı.
Bu yıl da 169 milyar dolarlık hedefi 170-175 milyar dolar olarak gerçekleştirmeyi hedeflediklerini aktaran Büyükekşi, geçen yılın ilk yarısında net ihracatın büyümeye katkısının 2,1 olduğunu, söz konusu rakamın 3'üncü çeyrekte bir miktar azaldığını söyledi.
Büyükekşi, artan emtia ve petrol fiyatları nedeniyle ithalat rakamlarının hızlı yükseldiğini belirterek, "Aslında net ihracat yerine belki ihracatı kullansak... Çünkü ithalat tamamen bizim dışımızda, petrol fiyatlarının, emtia fiyatlarının artması... O yüzden de temennimiz pozitif katkı vermesi... En az yüzde 1-1,5 civarında pozitif katkı vermesini temenni ediyoruz. Ama burada da emtia ve petrol fiyatları son derece önemli." ifadelerini kullandı.
"Sayın bakanımız güzel haberler verecek"
TİM Başkanı Büyükekşi, ithal girdilere olan bağımlılığın azaltılmasına yönelik hükümetten beklentilerine ilişkin bir soru üzerine, yıllardan beri Türkiye'nin ihracatının katma değeri yüksek ürünlerle artmasından bahsettiklerini, bu ürünlerin de Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve marka üzerine oturmasını istediklerini söyledi.
Yüksek teknolojinin önemine işaret eden Büyükekşi, firmaların, dijitalleşme ve Sanayi 4.0 gibi konuların mutlaka farkında olması gerektiğini, Ar-Ge ve tasarım merkezi açma konusunda ihracatçıları yönlendirdiklerini anlattı. Büyükekşi, şu ana kadar 500 firmayı ziyaret ederek 183 şirkete Ar-Ge ve tasarım merkezi açtırdıklarını, bu sayıyı artıracaklarını söyledi.
Daha önce "500 Ar-Ge merkezi-500 tasarım merkezi açmayı" hedeflediklerini anımsatan Büyükekşi, Ar-Ge merkezi sayısının 500'ü geçtiğini, tasarım merkezi sayısının da bu rakamı kısa zamanda geçeceğini kaydetti.
Büyükekşi, devamla şu değerlendirmelerde bulundu:
"2017 yılına baktığımızda, en yüksek artışın ara malı ve ham madde ithalatında yaşandığını görüyoruz. O yüzden de hükümetimizin bu konuda vereceği teşvikler ve destekler son derece önemli. Bazı ara malı ve ham maddeler var ki... Örneğin plastik, alüminyum, çelik sektöründe... Bunların mutlaka farklı bir şekilde desteklenmesi lazım. O konuda da zaten hükümetimizin şu anda büyük, özelliği olan projelerde, ithalatı ikame edecek sektörler konusunda ayrı destekleri var. Özellikle terzi usulü teşvikler var. Bu da gerçekten dünyada olmayan bir şey."
Büyükekşi, bu tarz projelerde verilecek desteklere değinirken, "Gerek yerli gerekse yabancı yatırımcıların Türkiye'nin ithal ikamesi olacak dallarda, en büyük artışın geçen yıl orada yaşandığını görüyoruz. Bunun ithalatımızı ihracatla dengelemek adına çok faydalı olacağını düşünüyorum. Bu konuda önümüzdeki günlerde sayın bakanımızın (Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci) çok güzel haberler vereceğini biliyorum. İnşallah... Bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
"İhracatçılarımız mutlaka e-ticaret sitelerine üye olsun"
Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların e-ticaret platformlarında yer almasına ilişkin çalışmalar konusunda, dünyada 21. yüzyılda elektronik ticaretin her geçen gün daha da önem kazandığını, bu konuda biraz geride kalan Türkiye'nin, çalışmalarını hızlandırdığını söyledi.
Şu anda Ekonomi Bakanlığı'nın, e-ticaret platformlarına toplu üyelikte ciddi destek verdiğini dile getiren Büyükekşi, en yüksek tıklanma oranı olan dünya çapındaki 3 şirkete üyeliklerde Ekonomi Bakanlığı'nın bedelin yüzde 80'ini karşıladığını aktardı.
Büyükekşi, bir kampanya ile kalan yüzde 20'lik kısmın da kendilerinin ödediğini belirterek, şunları kaydetti:
"Bu şekilde şu anda 10 bin 161 firmamız e-ticaret sitelerine üye oldu. Bakanlığın desteği 3 yıl boyunca sürecek. Ondan sonra firmaların devam etmesi gerekiyor. 2018'de hedef, bu sayıyı 10 binden 25 bine çıkarabilmek, ihracatımızı da elektronik ihracat yoluyla da önemli bir paya ulaştırabilmek. Bazı ülkelerde bu oran yüzde 20'lere, yüzde 10'lara ulaşmış durumda. Bizde çok düşük. O rakamlara birkaç yıl sonra ulaşmamız lazım. Onun için firmalarımızı e-ticaret sitelerine üye olmaya davet ediyoruz."