Planlanandan daha önce bitirilen 1915 Çanakkale Köprüsü ile ilgili Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu açıklamalarda bulunuyor. CNN Türk'te konuşan Bakan Karaismailoğlu'nun konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
Projelerimiz devam edecek devam ediyor... Biz de ne kadar koyarsak, koymak zorundayız. İnşallah önümüzdeki hafta açılışa hep beraber şahitlik edeceğiz. Kore Cumhurbaşkanımız gelecekti, Başbakanları gelecek. Birçok ülkeye davet gönderdik.
Projenin bu bölgede bulunması ayrıca kıymetli. Yeni bir abide yükseldi. Çanakkale'ye yakışır ölçü ve simge rakamlarla tamamladık. 318 metrenin üzerine 16 metre üzerine Seyit Onbaşı'yı simgeleyecek şekilde çelik ayakları yükselteceğiz. Dünyada ilk kez en yüksek çelik ayaklı köprüsü. 318 metresi su seviyesinde yüksekliği, zemin altında ise 84 metrelik çalışma var.
Avrupa tarafında 45, Anadolu tarafında 35 metre toplamda suyun altında 84 metre yükseklik var. Toplamda 400 metrenin üzerine çıkıyor aslında. Kedi yolu var. Orada da yürümüştük. 162 bin km çelik tel uzunluğu, dünyayı 4 kez dolaşabiliyorsunuz. Kedi yolu çalışma için yapılmıştı, kaldırılacak.
177 bin ton çelik kullanıldı. Çeliğin dışında 223 metreküp beton kullanıldı. 25 bin nüfuslu bir şehir için kullanılan beton kullanıldı. 2 milyar 545 milyon euroluk bir proje. Yapım süresinin kısa olması da bir rekordur.
Özellikle pandemi sürecini biz fırsata çevirdik. Şantiyeleri izole ettik. İşleri daha da hızlandırdık. Onun da fırsatını kullanarak 4 yıl gibi kısa bir sürede bitirdik.
TÜRKİYE’YE NE KAZANDIRACAK?
Çanakkale Boğazı’nda alternatif bir geçiş yolu yok. Sadece feribot var. 1 saat feribot kalktığında 1 saat ile yarım saat arası sürüyor. Ama hiçbir zaman yarım saatte geçemiyorsunuz. Trafik sıkışıklığı, hele sisli havalarda zaten artık seyahat yok. Belki günler süren sıkıntılar yaşanıyor. Ama köprü bittiğinde tam 6 dakika. Zamanın kıymetini biliyorsunuz ayrıca can ve mal kayıpları biz bunların hepsini cebimize koyacağız. Hem ülke olarak hem vatandaş olarak kazanacağız.
KAZANÇ HESAPLAMASI YAPILDI MI?
2.545 milyar euro yatırım miktarı var. Üretime etkisi 3.617 milyar euro. Yıllık zaman tasarrufu 1.244 milyar TL. Yakıt olarak 1.44 milyar TL yıllık yakıt kazancı. Egzoz emisyonunda kazanç 26 milyon TL’dir. Toplamda 2.334 milyar TL yıllık ekonomiye katkısı olacaktır.
Egzoz emisyonunun azalımından dolayı 8 bin 264 ağaç tasarruf yapıyoruz. Kaza maliyetlerinin ortadan kaldırılmasından kazanıyoruz bunu. İşletme ve yapı modelini farklı bir finans modeliyle yaptık. Bugün projemiz bitti devletin kasasından 1 kuruş çıkmadı.
GARANTİLER HAKKINDA
2 boğaz arasında bir geçiş yoktu. Bunun bedeli hazırlanmış uzmanlarımız tarafından 2 milyar 545 milyon liralık bir para lazımdı. Benim devlet olarak kısa vadede buraya bütçe hazırlayacak bütçemiz yoktur. Benim önemli bir altyapı açığım var onu kısa sürede tamamlamam gerekiyor, küçük bir bütçem var. Altyapı açığını kısa sürede tamamlamam gerekiyordu. Onun içindir yap-işlet-devret modeli. Bunun yapım ve işletme süresi vardır. Açık bir ihale yapıp bu işi yapabilecek firmalar gelirler. Ben 2 milyar 545 milyon liralık projeyi yapmaya taahhüt ediyorum şu kadar süre ben projeyi işleteceğim diyor. Bunu teklif ediyor. Yarışma sonucunda bizde onları inceliyoruz. Kamu açısından en uygun teklifi biz seçiyoruz ve onu kabul ettikten sonra bir sözleşme yapıyoruz.
Bunun içerisinde sırf yapı maliyeti yok. İşletme maliyetleri de yükleniyor. Avrasya Tüneli mesela 1.250 milyon dolarlık bir projedir. Orada devletten 1 kuruş çıkmamıştır. Geçen sene geçişin eksik kalan kısımlarını 450 milyon lira olarak verdik. Onu devlet yapmış olsaydı 1.250 milyon dolar para çıkacaktı her yıl işletmeye 500 milyon lira para çıkacaktı.
İlk aşamada devletten hiçbir şekilde para çıkmıyor. 2034 yılında burası tamamen devletin olacaktır. Bunu devlete teslim ederken sıfırdan yapılmış gibi ağır bakımlarını yapıp o şekilde teslim edecektir.
Buradaki bütün işletme giderlerinin hepsi firmaya ait olmak üzere 2 milyar 545 milyon liralık bir proje devletin bir kıymeti olmuştur. 2034 yılına geldiğimizde işletmeci burayı sıfırdan yapılmış gibi devlete teslim edecek.
KÖPRÜNÜN ORTALAMA ÖMRÜ NE KADAR?
KÖPRÜNÜN DEPREME MUKAVEMETİ NASIL?
Bu projeler ayakta kalacaktır. Olası afetlere ve depreme müdahaleler için kullanılacaktır. Kuzey Marmara otoyolu acil ulaşım yoludur. Bu proje de ayakta kalacak projelerden bir tanesidir.
GEÇİŞ ÜCRETLERİ HAKKINDA
Bu projenin bir finans modeli vardır. Buraya yatırılan bir miktar var. Bunun üzerine her yıl eklenen işletme maliyetleri ve yurt dışı finans maliyetleri var. Biz bunu tabi ki vatandaşımıza yansıtırken en az yük ne kadar gelecekse ve maksimum araç hangi şekilde geçmesi gerekiyorsa bunu cumartesi günü açıklayacağız.
Ayrıca biz simülasyonlar yapıyoruz. Maksimum araç hangi ücretle geçer onun araştırmasını yapıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı bunu açıklayacaktır.
Osmangazi Köprüsü 2 bin 900 metre uzunluğunda 184 lira ücret alıyoruz. Burası 4 bin 600 metredir. Makul bir şey çıkacaktır. Vatandaşa en az yük olacak bir bedel belirlenecektir.
TÜRKİYE’NİN MÜHENDİSLİĞİ FARKLI BİR BOYUTA ÇIKIYOR MU?
Bolu Dağı macerası var Türkiye’nin tarihine geçmiş olan. Bolu Dağı projesine 17 yıl uğraşıldı. Teknolojimiz bu kadar gelişmemişti. Bolu Dağı tüneli 17 yıl gecikmiştir. 17 yıl vatandaşımız o yolu kullanamadı. Daha uzun olan bir yoldan daha fazla yakıt harcayarak eski yolu kullanmak zorunda kaldı. 10 yıl tünelin gecikmesinin maliyeti 400 milyon dolardır. 4 yılda bu kadar büyük bir proje bitiyor. Bunun ekonomik kazanımları son derece önemlidir. Burada seçmiş olduğumuz finans yönetiminin başarı durumunu koyduğunuz zaman devletten çıkmamış parayı bile üstüne katarak kazanıyorsunuz kısa vadede. Biz onun çok çok daha fazlasını dolaylı yoldan kazanıyoruz.
Şu anda Türk müteahhitleri dünyanın 4 bir tarafında çalışıyorlar. Dünyada ilklerdeyiz mutlaka. Burada Çinliler, Japonlar, Koreliler de var. Bizim tek başına yaptığımız Türk müteahhitler olarak işlerimiz var. Artık bizden sonra onlar bu görevi alacaklar. Onların öğrenciyken burada bulunmaları çok önemlidir.
PROJEDE KADINLARIN ROLÜ NEDİR?
Hakkari’deki şantiyemizde aynı Çanakkale’deki şantiyemiz de aynıdır. Bizim şantiyemizde de bayanlar çok kıymetli onlar da bize katkı veriyorlar.
TURİZMDE ROTAYI DEĞİŞTİRİR Mİ?
Bütün projelerde turizme istihdama katkılarını biz ölçüyoruz. Osmangazi Köprüsü ve İstanbul İzmir Otoyolu’nun yapılmasından sonra bölgedeki 12 OSB’de 2 bin 600 hektarlık genişleme olmuştur. Tarımda müthiş gelişmeler olmuştur. Üreticinin ürününü pazara ne kadar kısa gönderirseniz oradaki artış da o şekilde olur.
İlk yıl 60 bin yatak kapasitesi artırılmıştır. Şu anda İstanbul’da Kartal, Pendik’ten Yalova ve Bursa’daki OSB’lere gidiyor. Köprüleri açtığımızda yatırımcı buradaki gelişme imkanlarını araştırıyor. Bölge bu projeyi biliyor ona göre fizibiliteleri yapılıyor. Bölge tarımına çok büyük katkısı olacaktır.
Marmara Bölgesi Türkiye’deki ekonominin yüzde 60 küsürüdür. Tüm bölgelerde hareketlilik var ama Marmara Bölgesi daha farklıdır. Burası Avrupa ihracat kapılarına yakın olduğu için daha hızlı ilerliyor. Biz aslında ülkemizin 4 bir köşesinde çok müthiş yatırımlarımız var. Ulaştırma ve altyapı projeleri bir akarsu gibidir. Turizmi ve tarımı artırıyor. Lojistik merkezlerde demiryolu, havayolu, karayolunun entegre edildiği önemli yerlerdir. Halkalı-Kapıkule hızlı tren hattımız devam ediyor.
Pekin’den Londra’ya kadar orta koridor kesintisiz işlemeye başladı. Önümüzdeki günlerde ihalesini yapacağız. Halkalı-Kapıkule arası devam ediyor. Demiryolu sektöründe ülkemizde müthiş hareketler var. Dünyanın en büyük 10 ekonomisi içerisinde olacak Türkiye için bu gerekliydi. Bunlar puzzle’ın bir parçasıydı aslında.
LOJİSTİK MERKEZLERİ HAKKINDA
Türkiye’de 26 tane lojistik merkezimi var. Marmara Bölgesi’nde artık bir ring oluştu. Yatırımlar bitmek üzere 400 km’lik Kuzey Marmara Otoyolu, İstanbul İzmir Otoyolu faaliyete başladı. Şimdi artık Malkara-Çanakkale Köprüsüyle tamamlıyoruz. Burada hep köprü diyoruz ama 100 km’lik bir otoyol projemiz de var. Malkara-Çanakkale arasındaki otoyolu da önümüzdeki hafta açıyoruz.
Özellikle gurbetçilerimizin Avrupa’dan gelmesi, Lojistik yüklerinin Avrupa’ya sevki için bu otoyol çok kıymetlidir. Hem bu yol hem köprümüz kıymetlidir. 2 milyar 545 milyon liralık projenin yüzde 69’u köprü geri kalan kısmı otoyoldur.
HGS VE OGS DÜZENLEMESİ
18 milyon OGS-HGS olarak kullanıcımız var. Bunun yüzde 93’ü HGS’ydi. Gündemi kaldırmak için bütün hepsini HGS’ye çevirme gündemi oldu. Vatandaşımız bir zorlukla karşılaşmadan HGS’yi OGS’ye çevireceğiz. Yabancı plakalarla ilgili bir sıkıntımız vardı. Gümrük kapılarında onu çözüyoruz. Geçtiği otoyol ücretini ödemeden ülkeden çıkamayacaklar. Bazı gümrük kapılarında yabancı araçlardan ödeme alınması için sistem kuruldu. Diğer kapılarda da kurulmaya devam ediyor.
HGS kullanıcılarının bir kısmı kredi kartı ile bağlantı kurmamıştır. Bakiyesi olmadığı zaman sıkıntı yaşıyorlardı. Bizim geçişlerden sonraki ihbar sürelerini de uzattık. HGS’nin kredi kartına bağlanma durumu isteğe bağlıdır. Hesabında para bulundurması gerekiyor ama para bulundurmasa da biz bildirim yapıyoruz. Cep telefonu ve mail yoluyla bildirim imkanlarını da artırdık.
MARMARA OTOYOLU’NUN NE KADARI TAMAMLANDI
Tamamına yakını tamamlandı. Ayvacık Tüneli’miz var. Tünellerimizin kazısı bitti onu da yaz ayları itibarıyla faaliyete geçtiğimizde Avrupa’dan gelen vatandaşımızın Batı Ege’ye inmesi çok daha kolay olacaktır.
Bölgelerde tarım arazileri çok önemlidir onları da korumak lazımdır. Tarım alanlarına hiç dokunmamak gerekiyor. İnşallah oraya da özen göstererek tarımı, turizmi ve sanayi gelişmelerini iyi bir planlamayla üzerine çok katkı vereceğiz.
ÇARPIK YAPILAŞMANIN OLMAMASI İÇİN İLGİLİ KURUMLARLA KOORDİNASYON YÜRÜTÜLMEKTE Mİ?
Yol güzergahındaki tarım alanlarından kaçıyoruz. Sanayideki ve yapılaşmadaki tarım arazileri çok önemli. Çin o yanlışı yaptı. Şimdi Afrika’da tarım üretmek için planlamalar yapıyor. Bu konuda çok özen gösteriyoruz. Yaşamak için tarım gereklidir. Pandemide bütün kapılar kapandığında ülkeler kendi kendine nasıl yetebilir mi tartıştılar.
Biz Kedi Yolu’nda yürümüştük. Bugün artık normal araç yolundan yürüyerek karşıya geçeceğiz. Gençler kıymetlidir. Bu projeler bizlere nasip oldu. Bizlerden sonra da bu arkadaşlarımıza biz buraları bırakacağız. Bizim Bakanlık şantiyeleri bir okul gibidir.