Cihad İslam Yılmaz
GÜVENSAM Genel Koordinatörü
Çok katmanlı hava savunma sistemi, farklı irtifa ve menzillerdeki tehditlere karşı savunma sağlar. Bu sistem, katmanlar halinde düzenlenmiş çeşitli savunma bileşenlerinden oluşur ve her katman belirli bir tehdit seviyesini hedef alır. Çelik Kubbe›nin çok katmanlı yapısı, hava savunma yeteneklerini optimize eder ve çeşitli tehditlere karşı esnek bir savunma sağlar. Bu proje, Türkiye’nin savunma sanayisindeki bağımsızlığını pekiştirirken, gelecekteki tehditlere karşı da etkin bir koruma sağlayacaktır.
ALÇAK İRTİFA SAVUNMA KATMANI
Bu katman, düşük irtifada seyreden tehditlere karşı korunma sağlar. ALP (Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi) ve Korkut gibi sistemler bu katmanda yer alır. ALP, kısa menzilli füze sistemleri ile donatılmış olup, hızlı tepki verebilme kabiliyetine sahiptir. Korkut ise, yüksek atış hızı ve etkili mermi dağılımı ile yakın mesafedeki hava tehditlerine karşı savunma sağlar.
İhtar sistemi, Türkiye’nin elektronik harp kabiliyetlerini geliştiren ve düşman radarlarını, iletişim sistemlerini karıştırma veya köreltme işlevi gören bir sistemdir. Bu sistem, elektromanyetik spektrumda faaliyet göstererek düşman unsurlarının algılama yeteneklerini azaltır ve etkisiz hale getirir. Çelik Kubbe içinde, İhtar sistemi düşman hava araçlarının ve füzelerinin erken tespiti ve engellenmesi için kritik bir rol oynar.
ALP, özellikle alçak irtifada seyreden hava tehditlerine karşı etkili bir savunma sağlar. Bu sistem, kısa menzilli füzeler ve topçu sistemleri ile donatılmıştır. ALP, hareketli hedeflere karşı hızlı reaksiyon gösterebilmesi ve mobil yapısı sayesinde esnek bir savunma sağlar.
Korkut, özellikle yakın mesafedeki hava tehditlerine karşı kullanılmak üzere geliştirilmiş bir hava savunma top sistemidir. Düşük maliyeti ve yüksek atış hızı ile özellikle yoğun saldırılar sırasında etkin bir savunma sağlar. Korkut, hava tehditlerine karşı 35 mm’lik çift namlulu top sistemi ile donatılmıştır ve dakikada yüksek sayıda mermi atabilme kapasitesine sahiptir.
ORTA İRTİFA SAVUNMA KATMANI
Orta irtifada seyreden tehditlere karşı savunma sağlayan bu katmanda, Şahin ve HİSAR-O (Orta Menzilli Hava Savunma Füzesi) gibi sistemler yer alır. Şahin, İHA’lar ve diğer orta menzilli tehditlere karşı etkin bir savunma sunar. HİSAR-O, daha geniş bir alanı kapsar ve orta irtifa tehditlerine karşı etkili olur.
Şahin, hem insansız hava araçları (İHA) hem de geleneksel hava tehditlerine karşı savunma sağlayan orta irtifa hava savunma sistemidir. Şahin›in radar ve füze sistemleri, orta menzildeki tehditleri etkili bir şekilde tespit edip imha edebilir.
HİSAR ailesi, HİSAR-A ve HİSAR-O olmak üzere iki ana kategoride toplanır. HİSAR-A, kısa menzilli hava savunma füzesi olarak alçak irtifa tehditlerine karşı etkin bir koruma sağlar. HİSAR-O ise, orta menzilli hava savunma füzesi olarak daha geniş bir alanı korur ve orta irtifa tehditlerine karşı etkili olur. Bu füzeler, yüksek manevra kabiliyeti ve hedef takip yeteneği ile dikkat çeker.
Gürz, hareketli birliklerin hava tehditlerine karşı korunmasını sağlayan mobil hava savunma sistemidir. Hızlı konuşlanabilirliği ve mobil yapısı ile öne çıkan Gürz, kısa ve orta menzilli hava tehditlerine karşı etkili bir savunma sağlar.
SAVUNMA KATMANI
Bu katman, yüksek irtifada ve uzun menzildeki tehditlere karşı savunma sağlar. Gökberk ve SİPER gibi sistemler bu katmanda bulunur. Gökberk, stratejik hedeflerin korunmasında önemli bir rol oynar ve uzun menzilli tehditlere karşı etkin bir koruma sağlar. SİPER, balistik füze tehditlerine karşı uzun menzilli ve yüksek irtifalı bir savunma sunar.
Gökberk, yüksek irtifada ve uzun menzilde etkin bir koruma sağlayan radar ve füze sistemlerinden oluşur. Gökberk sistemi, stratejik hedeflerin korunması ve uzun menzilli tehditlerin bertaraf edilmesi için tasarlanmıştır.
SİPER, uzun menzilli ve yüksek irtifalı tehditlere karşı bölgesel bir koruma sağlar. Bu sistem, balistik füze tehditlerine karşı da etkin bir savunma sunar. SİPER’in radar ve füze sistemleri, hedeflerin erken tespiti ve imhası için tasarlanmıştır.
ENTEGRASYON VE YAPAY ZEKA
Çelik Kubbe’nin bileşenleri arasındaki entegrasyon, sistemin etkinliğini artıran en önemli unsurlardan biridir. Bu entegrasyon; radar, füze ve elektronik harp sistemlerinin birlikte çalışmasını sağlayarak çok katmanlı bir savunma yapısı oluşturur. Yapay zeka teknolojisi, bu entegrasyonun etkinliğini artırmada kritik bir rol oynar. Yapay zeka, büyük veri analizi ve makine öğrenimi algoritmaları ile tehditlerin daha hızlı ve doğru bir şekilde tespit edilmesine olanak tanır. Özellikle radar verilerinin işlenmesi ve hedeflerin sınıflandırılması gibi alanlarda yapay zeka, operatörlerin karar verme süreçlerini hızlandırır ve doğruluğunu artırır.
HQ, yüksek çözünürlüklü radar sistemidir. Bu radar, hava tehditlerinin erken tespiti ve izlenmesi için kullanılır. HQ, geniş menzil ve yüksek doğrulukta tespit yapabilme kabiliyetine sahiptir. RADNET, çeşitli radar sistemlerinin oluşturduğu entegre bir ağdır. Bu ağ, hava tehditlerinin tespiti ve izlenmesinde yüksek verimlilik sağlar. RADNET, radar verilerini işleyerek komuta ve kontrol merkezine gerçek zamanlı bilgi sağlar. TLINK ise hava savunma sistemlerinin entegrasyonunu ve veri iletişimini sağlayan bir veri bağlantı sistemidir. Bu sistem, farklı bileşenler arasında hızlı ve güvenilir veri akışı sağlar. TLINK, Çelik Kubbe’nin tüm bileşenlerinin koordineli bir şekilde çalışmasını mümkün kılar.
PATRIOT VE DEMİR KUBBE İLE KIYASI
Çelik Kubbe’nin, Amerikan Patriot ve İsrail Demir Kubbe sistemlerine kıyasla bazı üstün özellikleri bulunmaktadır. Patriot sistemi, özellikle balistik füze savunmasında etkin bir rol oynasa da, yüksek maliyeti ve sınırlı sayıda hedefe aynı anda müdahale edebilmesi gibi dezavantajları vardır. Demir Kubbe ise, kısa menzilli roketlere karşı oldukça başarılı olmasına rağmen, balistik füze tehditlerine karşı sınırlı bir koruma sağlar.
Çelik Kubbe, bu iki sistemin eksikliklerini gidermeye yönelik olarak tasarlanmıştır. Çok katmanlı savunma yapısı sayesinde, hem kısa menzilli hem de uzun menzilli tehditlere karşı etkili bir koruma sağlar. Ayrıca, entegre radar ve veri bağlantı sistemleri sayesinde, daha geniş bir tehdit yelpazesine karşı hızlı ve etkili bir savunma sunar. Çelik Kubbe, milli olarak geliştirilen bir sistem olduğu için Türkiye’nin savunma sanayisinde bağımsızlığını artırır ve dışa bağımlılığı azaltır.