Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Öğretim Üyesi ve Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mazhar Müslüm Tuna, diyabet hastalarının yeni tip koronavirüse (Kovid-19) yakalanma riskinin normal popülasyona benzer olduğunu ancak hastalığın ağır seyrettiğini belirterek, "Bu kişilerin hastaneye yatış gereksinimi, yoğun bakım ihtiyacı ve mortaliteleri (ölüm hızı) diyabetik olmayan bireylerden daha yüksektir." dedi.
Doç. Dr. Tuna, özellikle yaşlılarda ve diyabet, hipertansiyon, akciğer ile böbrek hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkları bulunan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde Kovid-19'un daha ağır ve ölümcül seyrettiğini dile getirdi.
Tuna, diyabetli hastaları Kovid-19'a karşı uyararak, hastalığın henüz aşısı ve tedavisinin bulunmadığını, bu nedenle de izolasyonun çok önemli olduğunu aktardı.
Kovid-19 tedbirleri kapsamında risk grubunda yer alan 65 yaş ve üstü ile kronik hastalara getirilen sokağa çıkma kısıtlamasın sonrasında, diyabet hastalarının mevcut tedavilerini nasıl sürdürebileceklerine ilişkin Tuna, şu tavsiyelerde bulundu:
Evdeyken gıda tüketimini azaltın, bol sıvı tüketin
Tuna, bu dönemi evde geçirdikleri için günlük hareketliliklerinde azalma olacak diyabet hastalarına, gıda tüketimini azaltmalarını, kilo almamalarını ve bol sıvı tüketmelerini önererek, "Mümkün olduğunca ev içinde hareket halinde olun ve egzersiz yapın. İnsülin kullanıyorsanız ve kan şekeriniz yüksek seyrediyorsa küçük dozlarda insülin artışı yaparak, kan şekerinizi kontrol altına alabilirsiniz. Açlık kan şekeri sürekli yüksek seyrediyorsa hastaneye gitmeden doktorunuzla görüşerek yapabilecekleriniz konusunda bilgi edinebilirsiniz. Doktorunuz hastaneye gitmenizi tavsiye ederse, önerilen tedbirlere uyarak, hastanede geçireceğiniz zamanı da azaltmak için tam randevu saatinizde hastaneye gidebilirsiniz" değerlendirmesini yaptı.
Kronik hastalığı nedeniyle raporla ilaç ve tıbbi malzeme alan hastaların 1 Mart itibarıyla süresi sona eren sağlık raporlarının yeni bir karar alınana kadar geçerli sayılacağını hatırlatan Tuna, yeni bir reçeteye ihtiyaç duymaksızın ilaç ve tıbbi malzemelerini sözleşmeli eczanelerden temin edebileceklerini kaydetti.
Tüm diyabetikler aynı riski taşımıyor
Tuna, "Diyabet hastalarının Kovid-19'a yakalanma riski, normal popülasyona benzer ancak bu enfeksiyona yakalandıklarında hastalığı diyabetli olmayanlara göre daha ağır geçirmektedirler. Bu kişilerin hastaneye yatış gereksinimi, yoğun bakım ihtiyacı ve mortaliteleri, diyabetik olmayan bireylerden daha yüksektir. Çin Hastalık Kontrol Merkezinin yayınladığı 44 bin 672 hastalık çalışmada, diyabetik hastalarda ölüm oranı yüzde 7,3 olup, herhangi bir hastalığı olmayanlara göre 7 kattan fazla artış saptanmıştır" ifadelerini kullandı.
Tüm diyabetiklerin aynı riski taşımadığının altını çizen Tuna, şöyle devam etti:
Tuna, salgın sürecinde eve misafir kabul etmenin sakıncalarına dikkati çekerek, kişinin dış dünyayla teması olması halinde, şikayeti bulunmasa dahi hastalık bulaştırma riski taşıyabileceğini söyledi.
Ancak, hasta yalnız yaşadığı için bir ihtiyacının karşılanması gerekiyorsa, hijyen kurallarına dikkat etmek koşuluyla maske takılarak kısa süreli ziyaretin gerçekleşebileceğini belirten Tuna, diyabetli bireyin de bu süre boyunca kişisel hijyen önlemlerini alması, el sıkışma ve sarılma gibi yakın temastan kaçınması, Sağlık Bakanlığının enfeksiyona karşı korunmak için önerdiği 14 kurala riayet etmesi gerektiğini aktardı.
"Duygudurum bozuklukları kan şekeri kontrolünü önemli ölçüde etkiliyor"
Salgın sebebiyle birçok kişinin yaşadığı kaygı ve stres gibi duyguların diyabetli hastalardaki etkilerinden bahseden Tuna, şunları kaydetti:
Doç. Dr. Mazhar Müslüm Tuna, vatandaşlara, "Evde kalın sağlıklı kalın" mesajını vererek, Kovid-19 belirtileri göstermeleri durumunda Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Danışma Hattı "Alo 184"ü aramaları gerektiğini sözlerine ekledi.