Brüksel’de yapılan Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi sonuç bildirisi, Türkiye ile ilgili bölümü üzerinde saatler süren müzakerelerin ardından yayınlandı. Doğu Akdeniz konu başlığındaki kararlar 6 maddede düzenlendi.
İSTİKŞAFİ GÖRÜŞMELERDE ISRARCI
Fransa, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin Türkiye’ye yönelik ağır yaptırım alınması talebinin karşılık bulmadığı görülen bildiride, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de tek taraflı adımlara ve provokasyonlara devam ettiği, AB, üyeleri ve liderlerine karşı söylemini yükselttiği iddia edildi. Olumlu bir adım olarak görülen Oruç Reis gemisinin Antalya Limanı’na dönmesi, bildiride “not edilen” bir unsur olurken, Türkiye ile Yunanistan arasında istikşafi görüşmelerin yeniden başlayabilmesi için gerginliğin düşürülmesinde AB’nin ısrarcı olduğu ifade edildi. AB’nin Türkiye ile karşılıklı çıkara ve iş birliğine dayalı ilişki geliştirilmesinde stratejik çıkarı bulunduğuna işaret edilen bildiride, “Türkiye’nin AB ve üyeleriyle gerçek bir ortaklığı desteklemek, farklılıkları diyalog ve uluslararası hukuka uygun şekilde çözmek için hazır olduğunu göstermesi halinde pozitif Türkiye-AB gündemi hala masadadır” denildi.
TEHDİT LİSTESİNE EK ÖNERİSİ
Bildiride, 11 Kasım 2019’da Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki “yetkisiz” olduğu ileri sürülen arama faaliyetleri hakkında alınan kısıtlayıcı tedbir kararı temelinde, daha önce hazırlanan listeye ek yapılması için AB Konseyi’ne çağrı yapıldı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile AB Komisyonu’nun, Mart 2021’de yapılacak zirveye kadar Türkiye-AB siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin durumunun yanı sıra listeye ek yapılması kararının kapsamının genişletilmesini de içerecek şekilde nasıl yol alınacağına dair araçlar ve seçeneklerle ilgili rapor sunması istendi.
BİDEN’I BEKLEYECEKLER
AB’nin, Türkiye ve Doğu Akdeniz’deki durumla ilgili konularda ABD ile koordinasyon içinde olmayı amaçlayacağı vurgusunun da yapıldığı bildiride, AB Yüksek Temsilcisi Borrell’den Doğu Akdeniz konulu çok taraflı konferans teklifini ileriye taşıması istendi. AB Liderler Zirvesi bildirisinde, kapalı Maraş’ın bir kısmının açılması kınandı. AB’nin Kıbrıs sorununun BM çerçevesinde çözümüne yönelik müzakerelerin BM himayesinde yeniden hızla başlamasını desteklediği, aynısının Türkiye’den de beklendiği ifade edildi. Yaptırımların kapsamının genişletilmesi ise Atlantik’in karşı yakasında Biden’ın Beyaz Saray’a yerleşmesi sonrası, marttaki zirvede gündeme gelecek. Bu arada AB zirvesinin sonunda liderlerin düzenlediği basın toplantısına Türkiye ile ilgili açıklamalar damga vurdu. Almanya Başbakanı Angela Merkel, , Türkiye’ye olası silah ambargosuna NATO seti çekti, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, ‘Türkiye ile diyaloğa açığız’ dedi.