Yıllardır yüzbinlerce masumun öldürülmesine seyirci kalan ABD, Duma’daki kimyasal vahşeti bahane ederek Suriye’deki başat aktörlere gözdağı niteliğinde bir operasyona kalkıştı. Donald Trump’ın günlerdir çelişkili sözlerle duyurduğu harekât için düğmeye basan Washington, Londra ve Paris, müşterek bir saldırıya imza atarak Şam rejimine ait çeşitli hedefleri bombaladı. Ankara’da Erdoğan, Putin ve Ruhani’yi buluşturan zirvenin hemen sonrasında meydana gelen kimyasal provokasyon, Suriye ve Irak’ı kana bulayan egemen güçlerin yeniden sahaya dönmesiyle sonuçlanmış oldu. ABD ile Fransa Doğu Akdeniz ve Kızıldeniz’deki savaş gemileri ile denizaltılarından, İngiltere ise Güney Kıbrıs’taki Akrotiri Üssü’nden kaldırdığı uçaklardan atılan seyir füzeleri Suriye’de en az 16 noktayı hedef aldı. Fransız Mirage ve ABD’ye ait B-1B tipi bombardıman uçakları da saldırıya destek verdi. Şam, Hama, Humus, Dera ve Süveyda bölgelerinin hedef alındığı saldırıda Türkiye’deki İncirlik Üssü hiçbir şekilde kullanılmadı. ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, bombardıman öncesi Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ı arayıp bilgilendirdi. Pentagon Rusya’yı da sürekli bilgilendirdi.
SABAHA KARŞI BAŞLADI
Dünyaya ABD Başkanı Trump’ın duyurduğu saldırılar önceki gece Türkiye saatiyle 04.00’da başladı. Şam’daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı, Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi, Berze Araştırma Merkezi, Kasyun Dağı’ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki askeri noktalar hedeflendi. ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah güçleri, Dera’da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar, Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere de füze gönderdi. Rakka, Deyrizor, Haseke, Halep, Lazkiye ve Tartus gibi bölgeleri kapsamayan 14 Nisan saldırısında vurulan noktalar ABD ve müttefikleri tarafından paylaşıldı. ABD’nin Şam ve Kuneytra bölgelerinde belirlenen hedefleri vurduğu saldırı dalgasında İngiltere ve Fransa ise Humus ve Dera’yı bombaladı.
RUSYA: 103 FÜZEDEN 71’İ DÜŞÜRÜLDÜ
Suriye’nin rejim kontrolündeki bölgelerinde yaşayanlara uzun süre siren sesleri dinleten hava operasyonunda Tomahawk seyir füzeleri kullanıldı. Fransa ise gemilerden atılan Scalp füzeleriyle bombaladı. Esed ve Rusya, saldırılara S-200, S-300, S-400 gibi hava savunma sistemleriyle cevap verdi. Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi Başkanı Orgeneral Sergey Rudskoy, operasyonda kullanılan 103 güdümlü füzeden 71’inin Suriye hava savunma sistemleri tarafından engellendiğini duyurdu. Moskova’nın iddiasına göre, havada imha edilemeyen ve hedefini bulan 32 füze, bir süredir kullanımdışı olduğu belirtilen Cemeyre ile Berze Araştırma Merkezi binalarını imha etti. Şam’daki Cemeyre ve Berze dışında diğer bölgelerde ciddi bir tahribat izine rastlanmamış olması, Rusya’nın iddiasını güçlendirdi.
ABD: 105 ATIŞ DA HEDEFİNİ BULDU
ABD ise 105 füze atıldığını ve hedeflerin tam isabetle vurulduğunu öne sürdü. Pentagon, Suriye hava savunma sistemlerinden 40 füze fırlatıldığını ancak bunların kendi füzelerini durduramadığını öne sürdü.
240 milyon dolarlık gösteri
100’ün üzerinde Tomahawk ve Scalp seyir füzelerinin kullanıldığı saldırılar ABD, Fransa ve İngiltere’ye yaklaşık 240 milyon dolara mâl oldu. Tek gecede harcanan bu mühimmatın birçoğu Rus hava savunma sistemlerince imha edildi. Operasyonların kimyasal tesisleri hedeflediği iddia edilse de bölgede sadece 2 merkezin yıkılması ve daha pek çok tesisin mevcudiyetini sürdürmesi kafalardaki soru işaretlerini çoğaltmaya yetti.
Kim ne kullandı? Pentagon silah denedi
* ABD saldırıda kullanılan silah mühimmatlara ilişkin basınla bilgi paylaştı.
UÇAKLAR: B-1B (ABD), Rafales ve Mirage (Fransa), Tornado ve Tayphoon (İngiltere)
FÜZELER: Tomahawk, JASSM (ABD radardan gizlenme özelliği bulunan JASSM füzelerini bir saldırıda ilk kez kullandı), Storm Shadow (İngiltere), SCALP (Fransa)
GEMİLER: Kızıl Deniz, Basra Körfezi ve Akdeniz’de konuşlu 3 ABD gemi-destroyeri. 1 Fransız fırkateyni.
DENİZALTI: Akdeniz’de konuşlu “USS John Warner” denizaltı.