Rusya’nın tahıl anlaşmasını askıya aldığını duyurmasının ardından Moskova ve Ukrayna karşılıklı suçlamalarını sürdürürken, Milli Savunma Bakanlığı (MSB), “Ukrayna’dan gemi çıkışı durduruldu” açıklaması yaptı. Bakanlık, Moskova’nın Sivastopol’daki saldırılar nedeniyle tahıl girişiminin geçici olarak askıya alındığını Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’deki makamlara ilettiğini bildirdi. MSB’den dün yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres riyasetinde 22 Temmuz’da imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi belgesi kapsamında Müşterek Koordinasyon Merkezi kurulduğu anımsatıldı. Merkezin çalışmaları sonucu bugüne kadar Ukrayna limanlarından 9,3 milyon ton tahılın ihtiyacı olan ülkelere emniyetle sevk edildiği bildirilen açıklamada, “İstanbul’da bulunan Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde görevli Rus personel halen merkezdedir. Bu sürede Ukrayna’dan gemi çıkışı olmayacaktır” ifadelerine yer verildi.
TELEFON DİPLOMASİSİ SÜRÜYOR
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın muhataplarıyla ve ilgili makamların kendi aralarında görüşmelere ve koordinasyona devam ettiği belirtilen açıklamada, “Sorunun çözümü ve tahıl girişiminin bugüne kadar koordinasyon içerisinde başarıyla sürdürülen faaliyetlerinin devamı için çalışıyoruz. Türkiye Cumhuriyeti bölgede barışın temini ve insani yardım konusunda bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da üzerine düşeni yapmayı sürdürecektir” denildi. Rus haber ajansı RIA Novosti’ye konuşan ve ismi açıklanmayan üst düzey Türk yetkili de “Ankara her düzeyde telefon diplomasisi yürütüyor. Tahıl anlaşmasının akıbeti henüz netlik kazanmamış olsa da uzlaşı umudu var” açıklaması yaptı.
KARŞILIKLI SUÇLAMALAR
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukraynalı güçlerin, Kırım’ın Sivastopol kentinde bulunan Rus sivil ve savaş gemilerine yönelik saldırı düzenlediğini; hedef alınan Karadeniz Donanması gemilerinin, tahıl anlaşması kapsamında oluşturulan koridorun güvenliğinin sağlanması sürecinde yer aldığını açıklamıştı. Bakanlıktan yapılan duyuruda, “Terör eylemini göz önünde bulundurarak, Rus tarafı tahıl anlaşmasını askıya aldı” ifadeleri kullanılmıştı. Bu kararı değerlendiren Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın gıda krizini kasıtlı olarak eylül ayında ağırlaştırmaya başladığını kaydetti. Son dönemde böylesi bir kararı zaten beklediklerini ifade eden Zelenski, “Sonunda Moskova’dan oldukça öngörülebilir bir açıklama geldi. Bu karar bugüne ait değil. Eylül ayından bu yana 176 gemi tahıl koridorunda birikti. Bazı tahıl taşıyıcıları üç haftadan uzun süredir bekliyor. Sahte bahaneler üretiyorlar” diye konuştu.
ABD: BAŞARILI OLDU, DEVAM ETMELİ
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesini üzüntüyle karşıladıklarını belirtti ve Moskova’yı girişimin işleyişini sürdürmeye çağırdı. Yaptığı yazılı açıklamada Blinken, “Tüm tarafları bu hayati anlaşmayı sürdürmeye davet ediyoruz. Karadeniz Tahıl Girişimi düşük ve orta gelirli ülkeler için kritik öneme sahip. Başarılı oldu ve devam etmeli” ifadelerine yer verdi. Avrupa Birliği (AB) de Rus yetkilileri bu karardan dönmeye çağırdı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, bu durumun savaşın neden olduğu küresel gıda krizine karşı ihtiyaç duyulan tahıl ve gübrelerin ana ihracat rotasını riske soktuğuna işaret etti.
GIDA KRİZİNİ KÖRÜKLÜYOR
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, Rusya’nın, tahıl sevkiyatı anlaşmasına katılımını askıya alma kararını yeniden gözden geçirmesi gerektiğini belirtti. Colonna, Moskova’nın bu şekilde “Ukrayna’ya karşı saldırganlığının neden olduğu küresel gıda krizini daha vahim hâle getirdiğini” ifade etti. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Rusya’ya, anlaşmayla ilgili uluslararası topluma verdiği taahhütleri yerine getirme çağrısında bulundu. Dünyada milyonlarca insanın açlık çektiğini belirten Baerbock, Rus yetkililerin tahıl gemilerinin güvenliğini tehlikeye attığını kaydetti. Alman Bakan, “İnsanların bir sonraki öğünü yiyip yiyemeyeceği, (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in savaş planlarına bağlı olmamalı” açıklaması yaptı.