Avustralya hükümeti, sosyal medya kullanımıyla ilgili radikal bir adım attı.
Başbakan Anthony Albanese’nin öncülüğünde sunulacak olan yasa tasarısı, önümüzdeki hafta parlamento gündemine alınacak.
'Güçlü algoritmalarla insanları yönlendiriyorlar'
Albanese, bu adımı "ebeveynlerin çocuklarının çevrim içi güvenliği konusunda duyduğu endişelere" yanıt olarak nitelendirerek, "Bu yasa, anne babalar için. Çocuklarımızın çevrim içi ortamda güvende olmasını sağlamak istiyoruz" dedi. Başbakan, özellikle 14 yaşındaki gençlerin zararlı içeriklerle karşılaştığına dikkat çekti. Sosyal medya şirketlerinin güçlü algoritmalarla insanları yönlendirdiğini vurguladı.
Ne zaman uygulanacak?
Albanese, yaş sınırlamasının, yasanın kabul edilmesinde 12 ay sonra yürürlüğe gireceğini aktardı.
Ebeveyn onayı ile aşılamayacak
Tasarıya göre, halihazırda sosyal medyada hesap sahibi olan gençler yasaktan etkilenmeyecek ve ebeveyn onayı ile yaş sınırlaması aşılamayacak.
Platformlar gerekli adımları atacak
Yeni düzenleme Meta’nın Instagram ve Facebook’unu, ByteDance’in TikTok’unu ve Elon Musk’ın X’ini kapsıyor.
Bu yasada sorumluluk sosyal medya platformlarına verilerek, platformların yaş sınırlamasını uygulama konusunda "makul adımlar atması" gerekecek.
Yaptırımı olacak mı?
Yaş sınırını ihlal etmeleri halinde sosyal medya platformlarına ceza verilecek. Kullanıcılara ceza uygulanmayacak.
Denetimi devlet yapacak
İletişim Bakanı Michelle Rowland, YouTube’un da yasa kapsamına girebileceğini söyledi. Yasaya uyumu Avustralya'nın çevrim içi düzenleyici kurumu eSafety Komiserliği denetleyecek.
Uzmanlar ikiye bölündü
Yasa tasarısının çocukların zihinsel sağlığını koruma amacı taşıdığı belirtilse de, uzmanlar arasında etkinliği konusunda farklı görüşler mevcut.
100’den fazla akademisyen ve 20 sivil toplum örgütü yasaya karşı çıkıyor.
Çocuk hakları savunucularından alternatif çözüm önerisi
Avustralya Çocuk Hakları Görev Gücü, hükümete yasa tasarısı yerine sosyal medya platformlarına güvenlik standartları getirilmesini öneren bir açık mektup sundu. Mektupta, Birleşmiş Milletler’in çevrim içi alanların çocukların yararına kullanılmasını destekleyen tavsiyelerine de atıfta bulunuldu.
125 binden fazla imza toplandı
125 binden fazla imza toplayan 36Months inisiyatifi, gençlerin çevrim içi platformları güvenli şekilde kullanabilmek için 16 yaşına kadar beklemeleri gerektiğini belirtiyor.
Başbakan Albanese, yalnızca çevrim içi bilinçlendirme eğitimlerinin yeterli olmadığını ifade ederek, "Teknoloji şirketleri büyük bir güce sahip. Algoritmalar gençleri belirli davranışlara yönlendirebiliyor" dedi.
Teknoloji şirketleri endişeli
Yasa tasarısı ülkede tartışmaları alevlendirdi. Hükümet yasağı savunurken teknoloji şirketleri yasağın sebep olacağı olumsuz ihtimallere dikkat çekiyor.
Dijital Endüstri Grubu, yasanın gençleri internetin karanlık ve denetimsiz bölgelerine itebileceğini söylüyor. Grup, gençlerin destek ağlarına erişiminin kesileceğini belirtiyor. Yasaklar yerine yaşa uygun alanlar oluşturulmasını ve dijital okuryazarlığın geliştirilmesini öneriyor.
Facebook ve Instagram'ın sahibi Meta, şirketin Avustralya hükümetinin önerdiği yaş sınırlamasına saygı gösterileceğini açıkladı.
Sosyal medya platformu X konuya ilişkin yorum talebine hemen yanıt vermezken, TikTok ise yorum yapmayı reddetti.
Dünyadaki en sıkı denetim olacak
Fransa geçen yıl 15 yaş altına yasak getirdi ancak ebeveyn izniyle kullanıma olanak tanıdı. ABD’de şirketler 13 yaş altındaki çocukların verilerine erişmek için ebeveyn izni almak zorunda. Avustralya bu konuda istisna tanımayacak. Avustralya’nın önerdiği yasa dünyada en sıkı denetimi getiriyor.