Yabancı paralı askerler, Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte yeniden gündemde. Ukrayna ordusu için savaşmaya gelen yabancı ülke vatandaşlarının sayısı 20 bini aştı. Rusya ise Suriyeli ve Çeçenlerden oluşan 40 bin paralı askeri Ukrayna savaşına dahil etti. Ancak paralı askerleri gelecekleri ve yasal durumları belirsizliğini koruyor. Paralı asker konusu uluslararası hukukta 1949 tarihli Cenevre Sözleşmesi Ek I No’lu Protokol’ün 47. maddesinde düzenlenmiş. Ancak tam bir netlik yok. Sadece paralı askerlerin savaş esiri sayılmayacağı hükmü yer alıyor.
RUSYA’YA GÖRE YABANCI PARALI ASKER
GÖNDEREN ÜLKE YARGILAR
Yıldız Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akif Okur’a göre, gönüllü askerler Ukrayna savaşında suç işlerse bunları gönderen ülke yargılayacak çünkü kapıyı onlar açıyor. Okur, “Orada muhtemelen birtakım unsurlar var. Kendilerini resmi kimlik ve üniformalarıyla ortaya koyamıyorlar burada bulunmalarını meşrulaştırıyorlar. Böylelikle paralı savaşçılar resmi olarak bulunmayıp gönüllülük adı altında anılacaklar. Bununla amaçlanan da Rusya ile doğrudan karşı karşıya gelmekten kaçınmak ve sorumluluk almamak. Hem biz sahada yokuz diyorlar hem de savaş gücünü diri tutuyor ve Rusya’ya karşı savunma hattının kurulmasını destekliyorlar. Sahada bunu görüyoruz” dedi.
Terörün alt yapısı
Uluslararası Tugaylar’a benziyor
Ukrayna’da savaşmak için gönüllü olanlar 2. Dünya Savaşı öncesi İspanya iç savaşında savaşan “Uluslararası Tugaylar”a benzetiliyor ve savaş sonrası bu tugayın mensuplarının Avrupa’da sol eğilimli örgütlerin temelini oluşturduğu anlatılıyor. Ukrayna’da savaşan yabancılar için ‘gönüllü’ tabirinin arkasına saklanılsa da paralı askerlerin, özel şirketlerin de sahada varlık gösterdiğini söylemenin yanlış olmayacağı belirtiliyor.