Rus enerji devi Gazprom, Avrupa’ya gaz tedarikinde ana damar olan Kuzey Akım 1 boru hattındaki akışı onarım nedeniyle 21 Temmuz’a kadar kestiğini duyurmuştu. Perşembe günü boru hattının kullanıma açılması beklenirken, Avrupa, Rusya’nın ülkesine uygulanan yaptırımlara misilleme olarak vanayı kapalı tutmasından endişe duyuyordu. Bu konuda alternatif arayışlarına hız veren Avrupa Birliği’nin (AB) korktuğu senaryo başına geldi. Reuters’ın Gazprom müşterilerinden birine gönderilen bilgilendirme mektubuna dayandırdığı haberine göre, Rusya mücbir sebep (olağanüstü durum nedeniyle anlaşma yükümlülüğünü yerine getirememe durumu) ilan ederek gaz akışını garanti edemeyeceğini açıkladı.
‘OLAĞANÜSTÜ SEBEPLER’ GEREKÇESİYLE
Mektupta, Gazprom’un kontrolü dışında gelişen “olağanüstü” sebepler nedeniyle gaz tedariki konusundaki yükümlülüklerini yerine getiremeyeceği ifade edildi. Reuters’ın ismini açıklamadığı bir kaynak, mektubun Kuzey Akım-1 boru hattı üzerinden Almanya’ya gönderilen doğalgaza ilişkin olduğunu söyledi. Gazprom’dan konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.
ALMAN ŞİRKET DOĞRULADI
Almanya Gazprom’un açıklamasını ‘haksız’ bularak yasal yollardan reddetti. Almanya’nın Rusya’dan en büyük doğalgaz ihracatçısı konumundaki Uniper, Gazprom’dan bir mektup aldığını açıklamış, “talebin yasal bir dayanağı olmadığı” gerekçesiyle mücbir sebep talebini reddetmişti.
VANANIN AÇILMASINI BEKLEMİYORUZ
Avrupa Komisyonu bütçeden sorumlu üyesi Johannes Hahn, Gazprom’un bu mektubunun ardından bugün doğalgaz akışının Kuzey Akım 1 hattında bakım tamamlandığında devam etmeyeceğini beklediklerini söyledi. Wall Street Journal’ın haberine göre Hahn, “Faaliyete yeniden başlanmayacağı varsayımına göre hareket ediyoruz” dedi.
BÖLGEYİ RESESYONA SÜRÜKLEYEBİLİR
Financial Times’ın haberine göre Uluslararası Para Fonu (IMF), Rus gazının tamamen kesilmesinin Avrupa’da resesyona yol açacağı uyarısında bulundu. IMF’in Rus gazının tamamen kesilmesinin Çekya, Macaristan, Slovakya ve İtalya’da yüzde 5’in üzerinde resesyona yol açacağını öngördüğünü yazan FT, bunun önüne geçilmesi için Avrupa Birliği (AB) üyelerinin temin ettikleri LNG’yi paylaşmaları gerektiğini vurguladı
AB KAYNAK ARIYOR
Avrupa ülkeleri, kesintinin kalıcı olması ihtimaline karşın Rus gazına alternatif arayışlarına hız verdi. Fransa ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), enerji alanında kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Anlaşmaya göre iki ülke enerji alanındaki yatırımlar için ortak fon oluşturulacağını duyurdu. Önceki gün AB, Azerbaycan’dan satın alacağı doğal gazı, 2027’ye kadar iki misline (20 milyar metreküp) çıkarmak için Bakü ile Stratejik Ortaklık Mutabakat Zaptı imzalamıştı.
Rusya ve İran’dan dev anlaşma
İran ile Rusya'nın enerji şirketi Gazprom arasında İran'daki petrol ve doğal gaz sahalarına yönelik 40 milyar dolarlık yatırımları öngören mutabakat zaptı imzalandı. Varılan mutabakat kapsamında Gazprom'un, İran'ın Kuzey Pars ve Basra Körfezi'ndeki Kiş Adası yakınlarında bulunan gaz sahalarının geliştirilmesi ve İran'ın LNG projelerinin tamamlanması için on milyarlarca dolar yatırım yapacağını belirtti.