Dul ve yetim aylığı Temmuz zammı 2023 yılında en çok aratılanlar arasında yer alıyor. Enflasyonda haziran ayı rakamları belli oldu. Haziranda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 3.92 arttı, yıllık bazda TÜFE yüzde 38.21 oldu.SSK ve Bağkur emeklilerinin enflasyon farkı yüzde 19.77 oldu.
Bu ay en düşük memur maaşı net 22 bin lira oldu. Emekli maaşının bağlandığı ve sigortalının vefat ettiği tarihe göre hak sahiplerinin, yani dul yetimlerin alacağı ölüm aylığı tutarı da değişiyor. Taban aylıklarda en düşük alınacak maaş belirlenen dört tarihe göre farklılık gösteriyor. Buna göre en düşük ölüm aylığı bu yılın ocak ayında 5 bin 858 liradan, 7 bin 323 liraya çıktı. Tabi, hisse oranına göre alınacak ölüm aylığı da değişiyor. Peki, Dul ve yetim aylığı artacak mı? Dul yetim maaşı ne kadar oldu? detaylar haberimizde.
Dul ve yetim maaş tablosu
Ocak ayında yapılan zam neticesinde, memur ve memur emekli maaşlarına yüzde 30 zam yapılarak, en düşük emekli maaşının 3 bin 500 liradan 5 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla . Dul ve yetim aylığı ödemeleri, memur ve emekli maaşı ödemelerine göre zamlanmaktadır. Her yıl emekli ve memur maaşları Ocak ve Temmuz ayında yeniden belirlendiğinden dul ve yetim aylığı da zamlanmaktadır. Memur zammı sonrası dul ve yetim aylıkları da netleşti.
En düşük dul ve yetim aylığı ne kadar?
Dul ve yetim aylığı ödemeleri, vefat eden sigortalının emekli maaşına göre hesaplanmaktadır. En düşük emekli maaşı alt sınırı 7.500 liraya yükseltilmişti Ara zam ile birlikte en düşük %50 oranında hisse alan dul maaşı 3.750 lira oldu. Çocuğu olmayanlar için bu miktar %75 olurken 5.625 liraya yükseltilmişti. Temmuz memur zammı sonrası dul ve yetim maaşları da netleşti. En düşük ölüm aylığı bu yılın ocak ayında 5 bin 858 liradan, 7 bin 323 liraya çıktı. Tabi, hisse oranına göre alınacak ölüm aylığı da değişiyor.
Dul ve yetim maaşı ne kadar?
1 Ocak 2000 tarihinde sigortalı olup da 10 Ekim 2008 tarihinden önce ölen sigortalıların hak sahiplerinin alacağı en düşük aylık 4.695 liradan az olamayacak.
Özetleyecek olursam, geçmişte sosyal güvenlik alanında yapılan; 2000 ve 2008 tarihlerindeki reformlar önemli. Bu reformlara göre aylık bağlama oranları da değiştiğinden, dul ve yetimlerin alacağı ölüm aylıkları da farklılaşıyor. Tabloda, ölen sigortalının sigortalı olduğu tarihe, ölüm tarihine göre hak sahiplerinin hisse oranları çerçevesinde temmuz ayında alacakları en düşük ölüm aylıkları yer alıyor.
Vefat eden sigortalının dul eşine ne kadar, yüzde kaç oranında aylık bağlanıyor?
Ölüm aylığından vefat eden sigortalının eşi, çocukları ve bazı şartlara göre de anne ve babası yararlanabiliyor. Vefat eden sigortalının dul eşine yüzde 50 oranında aylık bağlanırken, sigortalının çocuğu yoksa ve eşine kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık bağlanmamışsa yüzde 75’i oranında ölüm aylığı bağlanıyor.
Dul ve yetim aylığı hesaplaması
Örneği kök maaşı 5.000 TL olan dul ve yetim aylığı alan bir vatandaşın maaşı yüzde 25'lik emekli zammı ile 6250 TL'ye yükselecek. Buna yüzde 4 ek ödeme ilave edilecek ve maaş 6.500 TL'ye yükselecek. Yani maaş ödeme gününde hesabına bakan bu vatandaş hesabında 6.500 TL görecek.
18 yaşından küçük olanlara yüzde kaç oranında ölüm aylığı bağlanır?
Çalışmayan ya da kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde de 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlara maaşın yüzde 25 oranında aylık bağlanıyor.
Yetim aylığı nedir?
Çocuklara, anne-babaları dolayısıyla ödenen ölüm aylığına “yetim aylığı” da denilmektedir. Kanuna göre kız ve erkek çocuklarına, anne-babalarından olan hak sahipliği nedeniyle aylık bağlanması için farklı şartların varlığı gerekmektedir.
Dul ve yetim maaşı alma şartları neler?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin bildirilmiş olması şartı var. SGK'lı olanların en az 5 yıl sigortası ve 900 gün primi varsa yine maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması ya da emekli olması durumunda aylıkta belli kesintiler yapılıyor. Örneğin çalışmayan ya da emekli olmayan koca ölen eşinin maaşının yüzde 75'ini alırken, çalışıyorsa yüzde 50'sini alıyor.
Ölen eş Emekli Sandığı'na tabi ise ve erkek de memur veya memur emeklisiyse bu durumda erkek ölen eşinin aylığının yüzde 50'sini alıyor. Bu hakkın elde edilebilmesi için ölen eşin en az 5 yıllık memuriyeti olması gerekiyor.
Dul ve yetim aylığı alanlara bayram ikramiyesi verilecek mi?
Dul ve yetimlere ne kadar ikramiye ödenecek?
Örneğin; eşinin vefat etmesi nedeniyle %50 hisse oranı ile eşe, %25 hisse oranı ile yetim çocuğa ölüm aylığı ödenmesi halinde; 2.000 TL tutarındaki bayram ikramiyesi hak sahiplerine hissesi oranı esas alınarak ödeneceğinden, eşe 1000 TL, yetim çocuğa ise 500 TL tutarında bayram ikramiyesi ödemesi yapılır.