Trump’ın kaybetmesine sevinemiyorlar!

ABD’de yapılan seçimlerde Demokratlar’ın başkan adayı Joe Biden beklendiği gibi yarışı önde götürdü. Ancak 5 eyalette oy sayımı devam ediyor ve Biden henüz Başkanlığını ilân etmedi. Seçimlere katılım oranının yükseleceği belliydi. ABD’de 1900 yılından bu yana en yüksek katılım oranı gerçekleşti. Biden ABD tarihinde en yüksek oyu alan ilk Başkan adayı unvanını elde etti. Donald Trump ise Biden’dan sonra en fazla oy alan ikinci Başkan adayı oldu.

Amerikan seçmenlerinin üçte ikisi “Postayla oy” dahil olmak üzere “erken oy” kullandı. Postayla oy kullananların ezici çoğunluğunu Demokrat seçmenler teşkil ediyor. Bu yüzden postayla kullanılan oylarda Cumhuriyetçiler’in sorun çıkarmaları bekleniyordu. Bu satırları kaleme aldığımda 5 eyalette sayımlar devam ediyordu. Biden bu eyaletlerden herhangi birinde kazandığında Başkan olacak. ABD’de Başkanlar halk oyuyla değil, 538 kişilik “Seçici Kurul”un oylarıyla seçiliyor. Birçok seçimde Demokratlar Cumhuriyetçilerden daha fazla oy aldıkları halde Seçici Kurul’da 270 oyu elde edemedikleri için Başkanlığı kaybetmişlerdi. Bu kez Demokratlar hem ”Halk Oyu”nda, hem de “Seçici Kurul”da öne çıkacaklar gibi görünüyor.

ABD’de görev başındaki başkanların ikinci dönem için yapılan seçimleri kazanamadığı nadir durumlardan biri daha yaşandı. Trump kaybederse bir dönem Başkanlık yapmış az sayıdaki ABD Başkanları listesindeki yerini alacak. Alınan sonuçlar Demokratlar için tam bir zafer değil, Cumhuriyetçiler içinse tam bir yenilgi değil. Bu yüzden Demokratlar bir hayli hüzünlüler tabii. 2016’da olduğu gibi, bu seçimlerde Demokratları çift haneli puanlarla önde gösteren anketler de fiyaskoyla sonuçlandı. Siyaset bilimciler şimdi bu fiyaskoyu analiz etmeye çalışıyorlar.

Demokratlar Trump’ın 2016 seçimlerine kıyasla oy oranını artıracağını hiç beklemiyorlardı. Beklenti çıtaları çok yüksekti ve bir “Mavi Dalga” yaşanacağı hissine kapılmışlardı. İki adayın da oylarını yükseltmesi herkesi şaşırttı. 2020 seçimlerinde aldığı oylar hesaba katıldığında Trump’ın 2016’da Başkan seçilmesini sağlayan koşulların değişmediği, aksine daha da pekiştiği ortaya çıktı. Bu sonuçlar 2024 seçimleri için Cumhuriyetçiler’i motive ediyor.

2018’de Demokratlar “Temsilciler Meclisi”nde çoğunluğu kazandılar. 2020 seçimlerinde Demokratlar daha fazla sandalye kazanacaklarını umuyorlardı. Sandalyelerini çoğaltanlar Cumhuriyetçiler oldu. Demokratlar Meclis çoğunluklarını koruyacaklar ama daha az sayıyla.

2020 seçimlerinde Senato’nun üçte biri de yenileniyor. 100 üyeli Senato’da Cumhuriyetçiler 53 koltuk ile çoğunluktaydılar. 3 eyaletten ikisinde sayım devam ediyor. Georgia’da adaylar yenişemediği için 2 senato koltuğu için ikinci tur seçimler Ocak’ta yapılacak. Demokratlar bu 2 koltuğu kazanırlar ise durum “50’ye 50” olabilir. Biden Başkan seçilirse, Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in Senato oyu bu dengeyi Demokratlar’ın lehine değiştirecek. Şimdi her iki taraf da Georgia’daki ikinci tur seçimler için kıyasıya mücadele etmeye hazırlanıyorlar.

Cumhuriyetçiler’in Senato’daki çoğunluklarını korumaları halinde Biden’ın rahat bir Başkanlık yapması bir hayli zorlaşacak. Biden iç politikada Senato’nun ve muhafazâkâr yargıçların kontrol ettiği “Yüksek Mahkeme”nin kısıtlayıcı etkisine maruz kalacak. Kutuplaşan ABD’de “Yüksek Mahkeme” adeta ‘süper bir yasama meclisi’ hüviyeti kazandı. Biden’ın iç politikaya yönelik vaatlerini Cumhuriyetçilerle uzlaşmadan gerçekleştirmesi çok zor görünüyor. Öte yandan Senato, Biden’ın kabinesine ve üst düzey görevlere yapılacak atamalarda da etkili olacak. İç politikadaki bu zorluklara kıyasla Biden dış politikada daha rahat hareket edecek.

Trump tarafı bazı eyaletler için “Yüksek Mahkeme”ye gidecek. Belki de seçimin kaderine “Yüksek Mahkeme” karar verecek. Öte yandan Trump 20 Ocak 2021 tarihine kadar Başkanlık görevini sürdürecek. Bu süre içerisinde yapacakları tabii ki çok önemli. Trump kolay pes etmeyen bir kişiliğe sahip. Demokratlar’a üstesinden kolayca gelemeyecekleri bir miras bırakabilir. 2020 seçimleri birçok açıdan incelenmeye değer sonuçlar verdi. Bu sonuçlar Demokratlar ve Cumhuriyetçiler tarafından daha uzun süre masaya yatırılarak tartışılacak.