ABD dünyanın en büyük savaş aygıtına sahip. Küresel savunma harcamalarında yine ABD ilk sırada. ABD’nin savunma harcaması en yakın rakipleri Çin’den 3 kat, Rusya’dan ise 16 kat daha fazla. Ancak yeni tür koronavirüs salgınıyla birlikte ABD’nin iç sisteminin ne kadar çürük olduğu ortaya çıktı. Dünyanın sözde en süper gücünün kendi yurttaşlarının ekonomik ve sağlık sorunlarına cevap verme konusunda inanılmaz ölçülerde yetersiz kalması dikkat çekti.
Aslında 1940’ların sonlarıyla “Sovyetler Birliği”nin çöktüğü 1990’lı yılların başlarına kadar olan döneme damgasını vuran “Soğuk Savaş”, ABD’nin zaafiyetleri için bir örtüydü. Ne ki Sovyetler Birliği’nin son devlet başkanı Mihail Gorbaçov havlu atarak ringden ayrıldı. Soğuk Savaş örtüsünün ortadan kalkmasıyla birlikte ABD’nin zaafiyetleri giderek daha görünür olmaya başladı. “COVİD-19” hem bu zaafiyetleri hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak ölçüde gözler önüne serdi, hem de ‘Amerikan Yüzyılı’nın kesin olarak son bulduğunu tescil etti.
2016’da “Amerika’yı Yeniden Büyük Yap” sloganıyla sahneye çıkan Donald Trump’a göre Amerikan düşüşünün sebebi küresel ekonomik sistemin içerisine bir ‘Truva Atı’ gibi yerleşen “Çin” idi. Dönemin Amerikan liderleriyse kaleyi içeriden fethetmek isteyen Çin’in yavaş ama kararlı adımlarla büyümesine göz göre izin vermiştiler. Amerikan işlerinin Çin’e kayması sonucunda ise ABD’de işsizlik artmıştı. Bu yaklaşım, gelir ve servet dağılımındaki çarpıcı eşitsizlikten de Çin’i sorumlu tutuyor. Keza ABD’nin Soğuk Savaş döneminden tevarüs ettiği çok taraflı anlaşmalar da çok zararlıydı. Neredeyse bütün sorunlarının arkasında Çin’i gören bu propaganda Trump yönetiminde en üst düzeylerde kabul görüyor. Öte yandan Çin’in ‘varoluşsal tehdit’ olarak görülmesi savunma harcamalarındaki artışların da gerekçesidir.
Çin ile ABD arasında giderek artan gerilim ‘yeni soğuk savaş’ olarak yorumlanıyor. Yeni Soğuk Savaş, küresel sistemin yapısal krizlerini gizleyen bir örtü olarak inşa ediliyor. Kasım’daki seçimlerde “Demokratlar” galip gelseler bile ABD ile Çin arasındaki ilişkinin eski haline avdet etmesi çok zor. Eğer ABD ile Çin arasında olan-biten her şey ‘yeni Soğuk Savaş’la ilgiliyse, o halde bu savaşın yeni ideolojik, askeri, siyasi ve kültürel aygıtları da devreye sokulacaktır.
Eski Soğuk Savaş’ın ideolojik propaganda aygıtlarından biriyse 50’ye yakın dilde yayın yapan “Amerika’nın Sesi(VOA)” isimli radyo ağıydı. “Özgür Avrupa Radyosu” ile “Özgür Asya Radyosu”nun içinde yer aldığı haber ağları “Küresel Medya Ajansı(USAGM) çatısı altında faaliyet gösteriyor. Bütçesi yılda 600 milyon doları geçen ajansın başkanı Senato onayıyla seçiliyor. Trump bir süredir “Amerika’nın Sesi’ni çok sert şekilde eleştiriyordu. Trump COVİD-19 salgınıyla bağlantılı haberlere atıf yaparak bu yayın kuruluşunu da Çin propagandasına alet olmakla suçluyordu. Trumpçılara göre” VOA” Amerikalıların vergileriyle Çin propagandası yapıyordu. Bu eleştirilerden kuruluşun yayın politikasının kökten değiştirileceği anlaşılıyordu.
Bu ayın başlarında ABD Senatosu Trump’ın “Küresel Medya Ajansı”nın başkanlığı için önerdiği Michael Pack’i onayladı. Cumhuriyetçilerin oylarıyla seçilen Pack, Trump’ın Beyaz Saray eski Başstratejisti Steve Bannon ile yakınlığıyla biliniyor. Çin karşıtı şahinler arasında yer alan Bannon Amerikan yeni radikal Sağı’nın yayın platformu olan “Breitbart News”ün de eski yöneticiydi. Nitekim Trump döneminde Beyaz Saray Hükümet Etiği Ofisi Direktörlüğü’nden istifa eden Walter Shaub’a göre, Pack’in ataması ‘Ajansın Breitbartlaştırılması’ demekti.
Pack’in göreve başlamasının ardından “VOA”nın en üst düzey iki yöneticisi istifa etti. Pack, “Ortadoğu Yayın Ağları”, “Özgür Asya Radyosu” ile “Özgür Avrupa Radyosu” yöneticilerini de görevden aldı. Söylentilere göre” VOA’”nın başına Steve Bannon’ın müttefiki olan Gorka getirilecek. Yorumlara bakılır ise, “VOA”, ABD’nin Çin ile ‘yeni Soğuk Savaş’ı için hazırlanıyor.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.