Şöyle iyi bir kar yağdığında yapılacak onca şey var. Pek kalmamıştır ama evin içine o kardan birkaç kürek atıp ot süpürgeyle halıyı temizlemek, havayı değiştirmek yaygındı bir zamanlar.
Sobanın üzerinde çay kestane, alttaki kül kısmında patates olması…
Şimdi ne ot süpürge var ne soba ne karla temizlenmeye ihtiyaç duyulacak evler mobilyalar halılar.
Kartopu ve belki kardan adam kaldı geriye.
Şimdi eldiven ya da atkı belki bir süveter örecek öyle teyze hala abla anneanne babaanne de kolay bulunan şeylerden değil.
Giden gidiyor, değişen değişiyor.
Değişmeyen şey her zorluğun, soğuğun, dönüşümün kendi sıkıntıları kadar imkânları da barındırmaya devam etmesi.
Hepimiz ekonomist olduk harıl harıl konuşuyoruz.
Neler neler okuyoruz kim bilir.
Sağcısı solcusu muhafazakârı liberali taraftarı muhalifi elin yabancısına kadar kim ne yazmış; pariteler, faiz oranları, bilmem ne parasının lirayla kıyası, uzun erimli ve kısa vadeli grafikli anlatımlar, tarihten örnekler, en uçuk senaryolar…
Kendimiz dahil sağımız solumuz uzman oldu, ekonomist doldu.
Ben bunca yazı konuşma tartışma içinde kendi gördüğümü söyleyeyim; ne olacağı hiç de belli değil gibi.
Daha 1 Kasım seçimlerinden önce 2016'da doların 4 lirayı aşacağı öngörüsünde bulunan ciddi bir analiz de okudum, yaşanacak bütün dalgalanmalar sonunda 3 liranın biraz üzerinde durulacağından emin olanları da.
Yıllar içindeki enflasyona göre değerlenmesinin bugün geldiği nokta olduğuna ikna edeni de var, bütün bu yükselişin köpük olup yakında uçağını söyleyen göze çok gerçekçi akla çok yakın olanı da.
O yüzden birileri haklı çıkacak ama hangisi benim için anlamak mümkün değil.
Ama anladığım, ne olacağına dair başka bir şey var.
Dövizdeki yükseliş konusunda en yüksek tahmini yapanlar dahil hepsinin ortak noktası meselenin dövizin ne olacağı, nerede duracağı, geri büyük bir u dönüşü yapıp yapmayacağı değil.
Hepsi, her rakamla yaşamın süreceğini, ekonominin yoluna devam edeceğinde hemfikir.
Tabii ki kötü kabul edilen ihtimaller sonunda ciddi bir fakirleşme, bazı sektörlerde iflaslar, işsizlikte artış gibi sıkıntılı doğrudan ya da yan etkiler olacak ama mesele bundan sonrasını nasıl kurgulayacağımızda diyor hemen bütün uzmanlar.
Üretim yapılan sektörlerin büyümesi, desteklenmesi, araştırma geliştirmeye, yenilikçiliğe yatırım bu sıkıntının sonunda çekilenlere değecek bir yere taşıyacak görüşündeler.
Böyle bir döviz tartışması, gel gitleri olmadan önce de söylenen şeyler yani.
Şimdi bu gel gitler belki mecbur edecek, hatta etmeli uzmanlara göre.
Yoksa hayat sürer, ekonomi küçülür veya rölantiye alır yine devam eder.
Bunların yapılması için de sadece hangi sektör ve alanlara yatırımların artırılacağını karar vermek tabii ki yetmeyecek.
Herbiri için varsa eksiği hukukî çalışmaların tamamlanması ve ama yıllardır söylendiği gibi bütün bunların tabanında da eğitim eğitim eğitim kalitesi, niteliğinin yükselmesi şartı var.
Uluslararası ölçümlerde gittikçe arka sıralardaki yerini pekiştiren, yarışmak istediği ülkelerle oranlandığında patentten icada, nitelikli makaleden sıralaması yüksek okullara hep yüzümüzü ekşiten sonuçlarla karşılaşmaya başladık iyice.
Velhasıl gelen kış ve bundan kaçış yok.
Meselenin aslı ne dövizin durumu ne faizin rakamı olacak ilerleyen süreçte.
Meselenin aslı her biri yüz binde beş gram ağırlığındaki o taneciklerin sonunda üzerimizde tonlarca kar biriktirmesi değil.
Mesele, o kar altında bizim ektiğimiz tohum, o tohumun çeşidi, kalitesi, dayanıklılığı.
Yani, önünde sonunda gelecek olan o bahara nasıl çıkacağımız.
Yağan karı halıyı süpürmek temizlemek, evin havasını değiştirmek için kullanıp kullamayacağımız.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.