İki uç ve orta sınıf

Referanduma son hızla ilerlerken yarısı uydurma yarısı erken ya da pek yeterli görünmeyen tahminlerle dolup taşıyor ortalık.

Kulaktan kulağa yayılanından sosyal medyada ciddi ciddi tartışılanına kadar her renkten araştırma veya kanaate çarpabilirsiniz adım başı.

Başbakan Binali Yıldırım'ın medya yöneticileriyle yaptığı kahvaltılı toplantıda söylediği şey şu andaki durumu en iyi anlatan cümle aslında; “Herkes anketör olmuş. Anketler uçuşuyor. Ben, kendi yaptığım ankete itibar ederim sadece."

Şu anda araştırma şirketleri yeniden arazide.

Muhtemelen birkaç haftaya aktüel durumun ne olduğunu göreceğiz.

Sonra sandığa ramak kala son anketler yayınlanacak.

Gerçi, anketler özellikle son yıllarda üstelik dünya çapında bile büyük yanılgılara neden olduğu için gerçeğe yaklaşma kadar uzaklaşma gibi bir arızayla da maluller şu sıra.

Ama meselemiz sadece anketler değil.

Uzmanlarının daha çok üzerinde durduğu, alt okumalarını yaptığı farklı ve ihtisas isteyen bir alan sonuçta. Bu alt okumalar, kim niye ne zaman nasıl hangi etki ve itkilerle oyunun rengini belirliyor bunlar genellikle hızlı okumalar sırasında ıskalanıyor.

Herkes çarçabuk son sonuçlara bakıyor; konu referandumsa evet kaç hayır kaç… genel seçimse hangi parti ne oy almış, kim birinci… belediye seçimleriyle hangi ili kim alıyor… hepsi bu.

Tarih boyunca genelde seçim tahminleri tutmamış biri olarak bu konularda ağzımı açmaya niyetim yok.

Benim geçmiş bütün başarısızlıklarıma rağmen yine de bakmaya cüret ettiğim şey kısmen kategorize edilebilecek olan seçmen bloklarının nasıl davranacağı meselesi.

Bilmem ne kadar tutarlı bir tez ama sanırım referandumun sonucunu belirleyecek bir kategori iki ayrı milliyetçilik türü; yani Ülkücü ve Kürt oyları.

Ne acaip değil mi?

Peki, sadece onlar mı?

Hayır tabii ki…

Tabanlarda oturmuş katı, kemik oyların üzerine dalgalanan en önemli kategorik sınıflama hangisi desek, sanırım orta sınıf cevabında mutabık kalırız.

Partiler arasında geçişkenlikte de bu sınıfın rolü önemli çünkü sayıları seçimleri, referandumları etkileyecek bir kalabalığı oluşturuyor.

Yapılan araştırmalar 2016'yı baz alınca alt ve üst sınırlar arasında neredeyse 30 milyon insan bulunduğunu savunuyor ama bence bu rakam abartılı. Fakat 20 milyon bile olsa ve bunların yaklaşık 12 milyonu seçmense elde oy kullanacakların dörtte biri gibi ciddi bir rakam kalıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçimi, genel seçimler veya yerel seçimlerle 16 Nisan'daki referandum arasında ise ciddi bir fark var. Kısa dönemli bir siyasal ekonomik tercihi değil uzun erimli bir dönüşümü oylayacağız.

Bu da orta sınıf seçmenin referandumda alacağı pozisyonu daha önemli kılıyor olmalı. Çünkü orta sınıf üzerinde çok konuşulmayan, çok tartışılmayan, akademik araştırmaların pek de ilgi göstermediği bir kitle olmasına rağmen her ülkede eğitim, sanat, kültür dahil entelektüel taşıyıcılığın da omuzlarına bindiği bir sınıf.

Son zamanlarda asıl ilgilendiği İslam, Türk karakteri, kimlik, modernizm, Doğu-Batı konularına eğilirken 'orta sınıf'a da dikkat çeken Ercan Yıldırım, Türk Düşüncesinde İslam çalışmasında bu meseleye de muhafazakarlık bağlamında değiniyor.

Her ülkede muhtemel gelecek için fikirleri olan veya bunu araştıran ve o andaki bütün birikimin meraklısı takipçisi üreticisi olan orta sınıf sadece bir fiyat aralığında gelir sahibi insanların toplamı değil.

Yani sadece ekonomik olarak değil sosyal, kültürel ve politik olarak da anlamı olan bir geniş grup.

Alt ve üst sınıflardan farkı da burada ortaya çıkıyor zaten.

O yüzden her partinin seçmeni arasındaki orta sınıfların çok belirleyeceği olacağı bir referandum süreci içinde olmamız akla yatın geliyor.

Orta sınıf denilince bu yüzden belirli bir ideolojiyi değil her partiyi anlamak ama sonra partilerden bağımsız olarak o sınıfın karakterini anlamak gerekiyor.

Velhasıl, bir erken referandum yazısı olarak görebildiğim, sandıktan çıkacak sonucun ve oranların belirleyicisinin iki uçtaki milliyetçilikle orta sınıf olacağı.

Bakalım ilerleyen günler ve yapılan kamuoyu çalışmalarının alt okumaları bu tezi destekleyecek mi?