Adidas geçtiğimiz günlerde Olimpiyatlarla alakalı yeni reklam kampanyasında Filistin’e verdiği desteğini açıklamaktan çekinmeyen Bella Hadid’e de yer verince İsrailliler tarafından büyük bir baskıyla karşılaştı ve sosyal medyadan yaptığı paylaşımı silmek zorunda kaldı. Adidas’ın tepkiler üzerine bu paylaşımı silmesi beni hiç şaşırtmadı, beni asıl şaşırtan Boykot listelerinin başında olan Adidas’ın ilk etapta Hadid’e yer vermiş olması. Filistin’in haklarını savunan bizlerin uyguladığı boykotla İsrail’e destek verenlerin uyguladığı boykotun karşılaştırmalı bir örneği olması açısından bu vakanın önemli olduğunu ve sonuçlarını iyi değerlendirip buna göre stratejiler belirlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Özellikle ülkemizde boykot konusunun sürdürülmesi güç ve hedefsiz olmasının boykotun etkisini azalttığına inanıyorum. Herkes kendisine göre bir boykot listesi hazırlayıp sosyal medyada yayıyor. Yahudilerin Hamursuz Bayramı için özel ürün hazırladığı için boykot listesine giren de var, İsrail’e destek verdiğini söylediği iddia edilen firmalarla işbirliği, indirimli ürün kampanyası yaptığı için boykot listesine giren de. Bu şekilde bir boykotun amacına ulaşmayacağını görmek için konunun uzmanı olmaya gerek bile yok.
Boykotun etkin olmasının yolu İsrail’e uygulanacak kültürel ambargolardan geçiyor. Biz İsrail’i kültürel ve sanatsal anlamda köşeye sıkıştırıp yalnızlaştırdıkça firmalar geri adım atacaktır. İsrail’i kültürel ve sanatsal anlamda köşeye sıkıştırmanın yolu da İsrail’e açıktan destek veren, Filistinlilerin karşısında yer alan sinemacıların (yönetmen, oyuncu, yapım firması) ürünlerini izlememek, yazarların kitaplarını satın almamak, sanatçıların sergilerini ziyaret etmemekten geçiyor. Sinema sektöründe Filistinlilerin haklı davasını anlatan eserlere destek olmak, Filistin edebiyatını okumak Filistin’i anlamamıza ve onlara destek olmamıza yardımcı olacaktır. Edebiyatın ve sinemanın gücünü küçümsemek, görmezden gelmek bizi güçsüzleştirecektir. Geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden Ferit Edgü’nün kaleme aldığı Hakkari’de Bir Mevsim (O) olmasa kaçımızın Hakkari’ye dair bir algısı olabilirdik ki. Ya da aynı isimle Erden Kıral yönetmenliğinde, PKK tarafından düzenlenen bir bombalı saldırıda hayatını kaybeden Onat Kutlar’ın senaryosuyla beyaz perdeye aktarılan filmi düşünelim.
Edebiyat, sinema ve sanata gereken önemi verirsek Filistin’in de özgürleşmesine katkıda bulunuruz.
Londra’da olanlarla da ya yolu Londra’dan geçenlerle bir sergi haberi paylaşmak istiyorum. Eserlerini büyük beğeniyle takip ettiğim Suudi Arabistanlı sanatçı Ahmed Mater’in dünyanın en büyük müzayede evlerinden Christie’s’te Chronicles isimli bir sergisi açıldı. Mater küreselleşme, İslam sanatları, insan vücudu gibi temalara eğilen eserler üretiyor. Bunları resim, fotoğraf, heykel, video ve enstalasyon yoluyla ziyaretçilere sunan Mater ayrıca ülkesinin son yıllardaki keskin dönüşümüne de sert tepkileri sanatıyla gösteren bir sanatçı. Magnetism isimli eseri bugün Ortadoğu çağdaş sanatının en önemli eserlerinden biri bence. Sanatçının hem klasikleşmiş hem de yeni üretimlerinin yer aldığı, 22 Ağustos’a kadar açık olacak sergiyi tavsiye ederim.
