Panama merkezli bir hukuk firmasının, yaklaşık 11.5 milyon sayfalık yolsuzluk dokümanı sızdırmasının ardından başlayan küresel deprem, İzlanda Başbakanı'nın istifasının ardından sürüyor, çünkü belgeler gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Bu belgelerin ifşasıyla, off-shore hesaplar üzerinden vergi kaçırdığı iddia edilen, aralarında eski ve yeni devlet başkanlarının da bulunduğu kişilerin adı açığa çıkarılıyor.
Belgelerde ilk olarak, İzlanda Başbakanı'nın yanı sıra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in en yakın arkadaşlarının, Suriye lideri Beşar Esed'in kuzenlerinin ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in kayınbiraderinin de adı geçiyordu.
Türkiye'nin kendine muhalif diyen kesimleri; listede Erdoğan'ın adı yerine, neredeyse Erdoğan'dan daha çok destekledikleri Putin, Esad ve Şi Cinping'in adını görünce konuyu becerikli bir el çabukluğuyla kapatmayı tercih ettiler.
Olsaydı köpürtülmeye son derece müsait olabilecek bu ihtimalin boşa gitmesine, Erdoğan'ın yurtdışında off-shore hesabı olmamasına biraz üzüldüler doğal olarak; ama çabuk toparlandılar. Sonra da Erdoğan-Obama görüşmesinin 50 dakika değil, -çevirmenlerin kullandığı süre çıkartılınca- 25 dakika olduğu avuntusuyla eğlenmeye geri döndüler.
Gelgelelim, Putin'in daha ilk günden dillendirdiği “bu sızıntı CIA'in işi olabilir" iddiası hiç de yabana atılır bir seçenek gibi durmuyor. Üstelik mevzu çok büyük. Çünkü ortaya çıkarak kulağımıza gelen bilgiler, sızdırılanlar arasında devede kulak bile değil ve bundan sonra kimin topun ağzına konacağı da öngörülebilir değil.
Wikileaks belgeleri, ABD'nin elini açığa düşürmüş, itibarını da sadece bir parça tırtıklayabilmişti, üstelik site yöneticilerine yaptıklarının bedeli çatır çatır ödetilmişti; ama Panama Belgeleri neredeyse bütün dünyanın birçok devlet başkanı dahil olmak üzere tüm etkili ve nüfuzlu kişilerini ve şirketlerini bir cendere içine sokmuş durumda…
Öyle ki, ipi çekilmek istenen şirket, devlet ya da kişilerin; anlaşmaya direnenlerin, ya da kafasına göre hareket edenlerin hesabı rahatlıkla dürülebilir bu belgeler yoluyla… Üstelik bunun örnekleri çoktan yaşanmaya başladı bile… İzlanda Başbakanı, ortaya saçılan hesapların ilk kurbanı olurken, ilk patlamanın iki gün sonrasında açıklanan belgelerde de Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev'in hedef alındığı gözüküyor.
Hepimiz, Azeri liderin kızlarının adının paravan şirketlerle ortaya çıkmasının, Ermenistan'la Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ nedeniyle başlayan savaşla ilgisi olmadığını düşünebilmek için fazla tecrübeli değil miyiz?
Panama Belgeleri; gazetecilik dürtüsüyle; “insanlar gerçekleri öğrensin" diye ya da kayıt dışı para trafiğinin, vergi kaçakçılığının önüne geçmek amacıyla yayınlansaydı keşke. Ama hepimiz pekala biliyoruz ki, işler yüksek rakımlarda böyle yürümez ve yine hepimiz biliyoruz ki belgelerin ortaya dökülmesinde yukarıda saydığım gerekçelerin etkisi yok.
Çünkü; kara para trafiği dışarıya başka türlü görüntü verilse bile, kısmen ve bir açıdan devletlerin bilgisi dahilinde işliyor. Çünkü, insanların gerçekleri bilme hakkı, ahlak, vicdan filan gibi şeyler, hele de yönetici elitlerin ve istihbarat dünyasının asla umurunda değil. Ve çünkü gazetecilik de küresel ilişkiler sözkonusu olduğunda manipülasyona son derece açık bir meslek haline geliyor.
Sonuçta; gizli belgelerin gazetecilik mesleği kullanılarak medya üzerinden açığa çıkartılması –ki bu WikiLeaks'te ve benzeri örneklerde de aynı yöntemle gerçekleştirildi–, medyanın istihbarat örgütlerinin amaçları doğrultusunda kullanılarak, bir manipülasyon aracı haline getirilmesiyle mümkün oluyor.
Dolayısıyla ikinci seçenek; yani Panama Belgeleri'nin bir operasyon manivelası olarak ortaya saçıldığı ihtimali neredeyse açık, elbette ABD'nin yani “Panama Terzisi"nin bu sopayla yan çizenleri yola gelmeye ikna etmek istediği düşüncesi de…
Açık olmayan, o sopanın kimin, hangi devletin, şirketin, kişinin başında patlayacağı. Anti-emperyalist muhalifler buna da inanmakta zorluk çekecektir eminim, ama talihli ülkeyi, şirketi ya da kişiyi kısa sürede göreceğiz gibime geliyor.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.