Gece 11 gibiydi… Dünyadan haberlerle yakından ilgilenen bir arkadaşım mesaj atıp Amerika'yı takip edip etmediğimi sordu. Gece yazışma bittiğinde saat 1'i bulmuştu. Arkadaşım aşağıda aktaracağım analizin sonunda Amerika'nın Suriye'ye harekat yapacağını söylüyordu. Yazışmayı şöyle özetlemek istiyorum:
Sebeplerin başında Trump'ın en yakınındaki üçlünün değişmesi geliyor.
Micheal Flynn
(Ulusal güvenlik danışmanı): Flynn'ın Rus lobi şirketlerinden para aldığı ve Rus'larla görüşmeler yaptığı ortaya çıkınca neo-conlar bastırdı. Flynn, istifa etmek zorunda kaldı. Flynn, Amerikan sisteminde Başkan'ın senato onayı olmadan atayabildiği en yüksek pozisyonda bulunuyordu. İkinci giden isim ise Trump'ın başdanışmanı, akıl hocası kabul edilen
Steve Bannon
oldu. Üç gün önce ulusal güvenlik konseyindeki görevinden alındı, normal danışman seviyesine indirildi. Üçüncü paleocon ise bizdeki adalet bakanı benzeri bir görevde olan Jefferson Sessions. Henüz görevde ancak gitmesi bekleniyor. Sessions'un seçilmeden önce Rus büyükelçisi ile ilgili toplantıları ortaya çıkarıldı.
Böylece Trump'ın en yakın danışmanları olan paleoconlar gitti. Onların yerini ise neoconlar aldı. Örnek olarak bu kıyımdan sonra görevinde kalan ve sıkı bir neocon olan başkan yardımcısı Mike Pence bu süreçten güçlenerek çıktı. Bu arada 20 Ocak'ta göreve başlayan Trump iktidarının algı olarak sönük durduğunu da ilave edelim. Bu durumu lehlerine çeviren neoconlar Trump'un etrafında güçlenmeye, üst kademelere gelmeye başladılar.
Paleoconların yerini neoconların alması neyi değiştirecek?
Trump tüccar, ideolojik bir keskinliği yok. Ona ne kazandırırsa o yöne doğru evrilebilir. Bu nedenle kabinesinde hem neoconlar hem de paleoconlar gibi marjinal sağ isimlere yer verdi. Yukarıdaki isimler bunların en sivrileriydi, Rusya ile bir yumuşama istiyorlardı. “
Radikal İslamcılara karşı Rusya, Esed, Sisi bizim için doğal müttefiktir”
diyorlardı. Bu değişim
Amerika'nın Suriye politikasının 180 derece ters yöne çevirecektir. Rusya ile gerilme ihtimallerini artıracaktır
. Suriye politikasındaki değişimin işaretlerini kimyasal saldırıya karşı Tea Party ve Cumhuriyetçilerin gösterdiği tepkiden de anlamak mümkün. Ancak en önemli işaret Steve Bannon'un görevden alınmasıdır. Görevden alınması operasyonu başlattı.
Suriye'ye operasyon sebebi sadece ekip değişimi mi?
Elbette değil. Diğer bir konu da Trump'ın içeride itibarını güçlendirme isteği. Dışarıda bir başarı hikayesi yaratarak iç itibarını güçlendirmeye ihtiyacı var, bu klasik ABD statüko ayarıdır. Neoconların güçlenmesiyle artık savaş mümkün hale geliyor. Suriye'yi bombalamaları Trump'ın iç kamuoyunda da dünya nezdinde de ilk icraatı olarak süksesini artırır.
Bu yazışmaların ardından arkadaşıma
“Bu değişim Fetö'nün işine yarar mı?”
diye sordum. Cevabı şöyle oldu. “
Tea Party ve Cumhuriyetçi ekipler Fetö tipi oluşumlara yüz vermezler, Fetö'yü büyüten demokratlar oldu. Cumhuriyetçiler devletten devlete konuşmayı severler. Artık devlet dışı tahmin edilmesi zor guruplar devletin masasında yer bulamaz.”
Bu değişim en çok kimin işine yarar?
Bu kadro değişimi en çok Suud'ların işine yarar. Amerika kim kendisine yakınsa onu desteklerler. Bu süreçte Ortadoğu'da kaybeden gruplardan birisi de Ihvan olur. Kürt meselesi ise kritik bir konu ancak orada da YPG'nin Rusya ve Esed bağı onlar açısından negatif bir unsur olarak görülebilir.
Peki İsrail burada nerede duruyor
?
İsrail bugünkü saldırıyı istiyor olabilir. Hizbullah'ın Suriye iç savaşından galip çıkıp hem orada hem de Lübnan'da güçlenmesine izin vermez. Esed ordusunun üst kademesini İran'ın kontrol ettiği biliniyor. Hatta öyle ki bazı makalelerde Suriyeli subayların ikinci sınıf muamele gördüğü, Hizbullah'ın komutanlarının Suriye'de forsunun çok daha yüksek olduğu yazıyor. İsrail, İran'ın kontrol ettiği bir doğu sınırı, Hizbullah'ın kontrol ettiği bir kuzey sınırı istemez. Tüm tahlillerin sonucunda Trump'ın içerideki eleştirileri susturmasının en iyi yolu da Suriye vesilesiyle İran ile kavga gibi görünüyor.
Arkadaşıma teşekkür edip uyudum. Sabah kalktığımda Amerika, Suriye'ye saldırmıştı…
#ABD
#Suriye
#Micheal Flynn
#İsrail
