Bulgaristan Hava Kuvvetleri eski generallerinden
Rumen Radev
'in sosyalistlerin adayı olarak Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından
Boyko Borisov
'un başbakanlığındaki “
GERB hükümeti
” istifa etmişti. Pazar günü yapılan erken seçimlerde yine “
GERB
(
Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar Partisi)”
birinci, “
Bulgaristan Sosyalist Partisi
” ise ikinci parti oldu. Aşırı milliyetçi Bulgar partilerini içinde toplayan “
Birleşik Vatanseverler
” ise önceki seçimlerde dördüncü partiyken oylarını bir parça yükselterek yüzde 9,12 oy oranıyla üçüncü sıraya çıktı. Türk azınlığa hitap eden “
Hak ve Özgürlükler Partisi (HÖH)”
önceki seçimlerde üçüncü partiyken bu seçimlerde dördüncü sıraya düşerek Meclis'e girdi.
Rumen Radev yüzde 60'a yakın oyla Cumhurbaşkanı seçilmişti. Radev'i destekleyen “Bulgar Sosyalist Partisi” ise parlamento seçimlerinde yüzde 27 oy aldı. “GERB” yüzde 33'e yakın oy aldıysa da hükümet kuracak çoğunluğa erişemedi. 96 sandalye elde eden “GERB”in 25 sandalyeye ihtiyacı var. 240 milletvekilinden oluşan Meclis'te 121 sandalyeyle hükümet kurulabiliyor. “GERB” bu eksikliği ya “HÖH” ile yahut “Birleşik Vatanseverler” ile tamamlayacak. 31 Mart'ta resmi sonuçlar ilan edildikten sonra durum netlik kazanacak.
Bu seçim Balkanlar'da “
NATO”
, “
Avrupa Birliği
” ve “
Rusya
” açısından önemli sonuçlar doğuracak bir nitelik arzediyor. Bulgaristan AB ve NATO üyesi ama ülke bu sebeplerle sıkıntılı bir süreçten geçiyor. Bulgaristan'ın “
Osmanlı”
dan kopmasında Rus desteği büyük rol oynadı. Bulgaristan
“Rus
-
Slav Birliği
” ülküsünün en önemli ayaklarından biriydi. Rusya'nın Bulgaristan'a ilgisi “
Slav Birliği
” ve
”Ortodoks Hıristiyanlık
” üzerinden gelişiyor. Ülke Balkanlar'da Rusya ve Avrupa'nın merkez güçleri arasında yaşanan rekabet sebebiyle ciddi siyasi krizlere sahne oldu hep. Ülkenin siyasi elitleri “
Avrupacı
” ve “
Rusyacı”
klikler olarak bölündü. “
II. Dünya Savaşı
”ndan sonra “
Sovyetler Birliği
”nin en sadık müttefiki olan ülke
“Soğuk Savaş
” döneminin ardından “AB” ve “NATO”ya girerek yönünü AB'ye çevirdi.
Bulgaristan (AB ve NATO üyesi olan Romanya gibi) “Karadeniz” ve “Balkanlar”da NATO ve Rusya arasındaki güç mücadelesinde stratejik konumda bulunuyor. İki ülke Rusya'ya yönelik AB yaptırımlarına dahil olmanın sıkıntısını yaşıyor. Radev'in askerlikten ayrılmasının sebeplerinden biriyse hava savunmasında “
Sovye
t” döneminden kalma Rus uçakları yerine NATO-ABD uçaklarının ikame edilmesine karşı çıkmasıydı. Bulgarların yüzde 60 oyla Radev'i Cumhurbaşkanı seçmeleri, NATO, AB ve Rusya arasında dengeli bir politikayı tercih ettiklerini gösterdi. Radev, Rusya'ya yönelik AB yaptırımlarına son verilmesini savunuyordu.
Bulgaristan'da Batı ve Rusya klikleri arasındaki tarihi mücadele bugün de devam ediyor. Seçimleri kazanan GERB'in açılımının “Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar Partisi” olduğunu hatırlatalım. Bulgarlar, Rusya ile ilişkiler üzerindeki “AB” ve “NATO” ipoteğini zayıflatmak isterken, diğer taraftan Batı'dan da kopmak istemiyorlar. Radev'i Cumhurbaşkanı seçerlerken, hükümette de Batı yanlısı GERB'i işbaşında görmek istiyorlar.
Romanya'da da durum çok farklı değil. Romanya cumhurbaşkanı
Klaus Iohannis
ülkedeki “
Alman
” azınlığa mensup ve çok sıkı bir
“Batı
” yanlısı. Romanya genel seçimlerinde “
Sosyal Demokrat Parti (PSD)
” birinci çıktı. SDP ile Cumhurbaşkanı arasında çok ciddi siyasi krizler yaşandı. PSD'nin hükümeti kurmasının ardından Cumhurbaşkanı Iohannis'in Romanya'nın “NATO” ve “AB” üyeliklerinin güçlendirilmesini tavsiye etmesi manidardı. Dolayısıyla Balkanlar'daki seçimlerde bu etkenlerin önemli rol oynadığını hesaba katmalıyız.
#Bulgaristan
#Seçimler
#NATO
#Avrupa Birliği
