Paranın kısa tarihi hikâyesi

04:0019/11/2017, Pazar
G: 18/09/2019, Çarşamba
Yaşar Süngü

Kredi ve borçlanma İÖ 3500 yıllarındaSümer medeniyetindevardı; Bu kredi sisteminde çiftçiler sık sık o kadar çok borçlanıyorlardı kiçocuklarborcu geri ödeme aracı olarakköleleştiriliyordu.Ve bu borçlanma tarih boyunca toplumlarda isyan ve ayaklanmalara neden oluyordu.Roma hukukundacezalar öküz ve koyun olarak ödeniyordu.Tahıl, tuz, deniz kabuklarıbile bir dönem ticarette para birimi olarak kullanıldı.İlk para ve değer biriktirme biçimlerinden birisisığır ve diğer hayvanlardı.İÖ 9 binli yıllarda

Kredi ve borçlanma İÖ 3500 yıllarında
Sümer medeniyetinde
vardı; Bu kredi sisteminde çiftçiler sık sık o kadar çok borçlanıyorlardı ki
çocuklar
borcu geri ödeme aracı olarak
köleleştiriliyordu
.

Ve bu borçlanma tarih boyunca toplumlarda isyan ve ayaklanmalara neden oluyordu.

Roma hukukunda
cezalar öküz ve koyun olarak ödeniyordu.
Tahıl, tuz, deniz kabukları
bile bir dönem ticarette para birimi olarak kullanıldı.
İlk para ve değer biriktirme biçimlerinden birisi
sığır ve diğer hayvanlardı
.

İÖ 9 binli yıllarda bile kullanılıyordu.


***

Para ve borçtan bahseden
ilk yazılı kanunlardan
birisi İÖ 1792’den İÖ 1750 yılına kadar hüküm süren Babil kralı Hammurabi tarafından ortaya konan
Hammurabi kanunlarıdır.
Ticaretten aile ilişkilerine kadar çok geniş yelpazede
282 yasadan
oluşur.

Kanunların neredeyse yarısı sözleşme yasaları, ücretlerin belirlenmesi, borcun faiz oranları, miras ve mülkiyet hakları üzerinedir.

***

İslami Finansal Sistem ve Yeni Finansal Sistem kitabının (Buzdağı Yayınları) yazarı Tarık El Rıfai’ye göre paranın kullanımından ilk bahseden yer, satın alınmış bir kölenin sünnet kriterlerinden bahseden
Tekvin’dir
.
Tekvin veya Yaratılış, Tanah ve
Eski Ahit’in ilk beş kitabını oluşturan Tevrat’ın birinci kitabı.
Toplam 50 bölümden oluşuyor. Kitabın adı Batı dillerine adı Yunanca'da “yaratılış, doğuş” anlamındaki
Genesis
kelimesinden geçmiş.
Antik paranın bir örneği de
Şekeldir
.
Mezopotamya’da İÖ 3 bin yıllarında hem belirli bir
arpa ağırlığını
hem de buna eşit miktarda
gümüş, bronz, bakır
gibi materyallerin ağırlığını tanımlamak için kullanılan
antik bir ölçü birimiydi.
Daha sonra metal paraların kullanımı asıl olarak tüm dünyada sürekli büyüyen
imparatorlukların
askerlere ödeme aracı yapması olarak gelişti.
İÖ binli yıllarda Çin’de bronzdan yapılmış
küçük bıçaklar ve kürek
şeklinde para kullanılıyordu.
  • İlk altın para Anadolu’da basılmış
  • Tarih boyunca altın ve gümüş en yaygın para biçimi olarak kullanıldı.
  • İspanyolca, Fransızca ve İtalyanca
    gibi birçok dilde gümüşün kelime anlamı hala para sözcüğü ile ilgilidir.
  • İlk altın parayı İÖ 700 yıllarında Anadolu topraklarında yaşayan Lidyalılar basmış.
  • O dönemde metal paralar
    Yunan
    şehir devletlerinde
    yaygın olarak kullanılıyormuş.
  • Metal para kullanımı Yunan şehir devletlerinden Avrupa ve Hindistan’a doğru yayılmış.
  • Hindistan para sistemini geliştirerek o döneme damgasını vurmuş.
  • Avrupa’nın
    gümüş paradan
    altın paraya geçişi 14’üncü yüzyıl.
  • Yalnız metal paraların o dönemde büyük rahatlık sağlamasının yanında paraların kırpılması gibi
    suistimale
    açık bir tarafı da vardı.
  • Parayı kırpm
    a işi zamanla o dönemde devletleri yönetenlerin de çok başvurdukları bir yöntem oldu.
  • Bir nevi
    hile ve kandırma
    yaygınlaştı.
  • Altın ve gümüş paralara bakır karıştırma modası paraya ve devlete karşı güvensizliğe neden oldu.
  • O dönemin en büyük sömürge imparatorluğu olan
    İngiltere’de
    , ekonomik sisteme istikrar getirmek için parayı altına vaad edilmiş bir oranda garanti eden
    ulusal bankalar
    kuruldu.
  • Ve metal paralar ağırlık birimi olmaktan çıkarak
    değer birimi
    haline geldi.
Paranın değerini kim belirler
Paranın değerini belirleyen nedir veya kimdir sorusu bana
dede ile torun
arasındaki şu konuşmayı hatırlatır;
İki yaşlı adam namaz sonrası caminin kapısından çıkarken önlerine çıkan ufak bir çocuk yaşlılardan birinin önüne geçip;
Dede para versene
” demiş.
Cimri dedenin torununa cevabı “
Harcarsın
” olunca yanındaki arkadaşı patlamış;
Ulan ö…;
çocuk o, ne yapacaktı, senin gibi saklayacak mıydı?
Dede ile torunun konuşmasından da anlaşıldığı gibi
paranın değerini biz belirliyoruz
.
  • Üç şeyin sizi esir etmesine izin vermeyin…
  • 1. Başkaları
  • 2. Para
  • 3. Geçmiş (başarısız) tecrübeler
  • Para ile satın alamayacağımız 5 şey
  • 1- Zaman
  • 2- Sağlık
  • 3- Mutluluk
  • 4- Huzur
  • 5- İtibar
#Hukuk
#Para
#İtibar