Uğur Derman Hocamız, hayatını hat sanatını talime, hattatlar hakkında bilgi devşirmeye, bunları yazı ile nakletmeye, gençleri hat sanatına özendirmek için elzem olan yapıları kurmaya ve yaşatmaya, bu sanata dair maddi değerlere sahip çıkmaya ve sahip çıkılmasını teşvik etmeye... adamış isimlerdendir.Derman Hocamızın, elimin altında bulunan eserlerine bakarken, onun hayatını hat sanatına bitiştiren ilk hocası merhumNecmeddin Okyayüstadın (benim Sıtkı Çoban’dan duyduğum onun da Gölpınarlı merhumun
U
ğur Derman Hocamız
, hayatını hat sanatını talime, hattatlar hakkında bilgi devşirmeye, bunları yazı ile nakletmeye, gençleri hat sanatına özendirmek için elzem olan yapıları kurmaya ve yaşatmaya, bu sanata dair maddi değerlere sahip çıkmaya ve sahip çıkılmasını teşvik etmeye... adamış isimlerdendir.
Derman Hocamızın, elimin altında bulunan eserlerine bakarken, onun hayatını hat sanatına bitiştiren ilk hocası merhum
Necmeddin Okyay
üstadın (benim Sıtkı Çoban’dan duyduğum onun da Gölpınarlı merhumun oğlundan duyduğu) üç talebesi hakkındaki şu sözü aklıma düşüverir:
“Sadi (dr., Belger) keyfini çıkarır, Uğur (Derman) ilmini yapar, Ali (Alparslan) ise yazar.”
Büyük üstadın bu sözünü, ister kerametine, ister ferasetine yoralım ilgili üç ismin hayatlarına baktığımızda aynen tahakkuk ettiğini görürüz.
Kendi adıma, Derman Hocamızın, yeni basım
Türk Hat San’atından Seçmeler
’ine bakarken Necmeddin, Sadi ve Ali Hocalarımıza rahmet dileyerek, Derman Hocamıza, hattın ilmi üzerinde sağlıklı ve hayırlı uzun bir ömür niyaz ediyorum.
Türk Har San’atından Seçmeler,
Atatürk Kültür Merkezi Yayınları
arasından geçtiğimiz günlerde nihayet yeniden nazarlara sunuldu.
“Nihayet” dememin nedeni, 1980 yılında başlayan yazımının (ki, Hocamızın kendi tabirleriyle 1990 yılında
berbad bir
basıma da maruz kalmıştır) değil sadece ve sadece yayıma yeniden hazırlanmasının yaklaşık iki yıllık bir süreye tekabül etmesindendir.
Derman Hocamızdan
Ömrümün Bereketi 1
’i okuyup da, has bilgilerin tadını zihinlerine yerleştirenlerin, onun ikincisinin bile gecikmesine
kerhen rıza
göstererek bekledikleri bir çalışmaydı, Türk Hat San’atından seçmeler.
Zikrettiğim iki yılın kolay geçen bir süre(ç) olduğu da sanılmamalı. Çünkü, Derman Hocamızın titizliği, başta
Şaban Abak
kardeşim olmak üzere eseri yayınlayacak olan kurumdaki yetkililerin onu nazar sahipleriyle bir an önce buluşturma yönündeki heyecanlı gayretleri kimi tatlı gerilimleri, telaşları, sabırlı bekleyişleri de ihtiva etmiş olmalıdır.
Şaban Abak’la bu bağlamda yapılacak bir söyleşi, zengin muhteviyatı, harika grafik-tasarımı ve basımıyla şimdiden tarihe mal olmuş bulunan bu
eserin kendi tarihi
hakkında artı ve doygun bir bilgiye erişmemize de neden olacaktır.
Gelelim Türk Hat San’atından Seçmeler’e:
Derman Hocamızın nazar sahipleri için yazdıkları notta verdikleri sarih bilgileri izlersek, “Bu kitap iki kısımdan ibârettir. Evvelâ doğuşundan XX. yüzyıla kadar, umûmî olarak ‘Hat San’atına Dair’ başlığıyla bu san’at ele alınmakta, ikinci bölümde ise kitabda bulunan eserlerin tanıtımı, hattatlarının hayat hikâyesiyle beraber nazarlarınıza sunulmaktadır.”
Eser hakkındaki bilgiler eserin nev’i, bulunduğu yer, yazılış tarihi, hat nev’i, hattatı, müzehhibi / müzehhibesi, eb’adı, varak sayısı, satır adedi, yazılış usûlü, okunuşu ve meali, eserin hattı ve tezyinatı hakkında lüzumlu malumat / izahat... şeklindeki unsurlarından oluşmaktadır.
Şeyh Hamdullah (v. 1520) ile başlayıp, Hâmid Aytaç (v. 1982) ile biten ve dolayısıyla bunlar da dahil 120 hattatın nadide eserlerinden örneklerle nazara sunulan bu eserde, her hattatın “hayat hikâyesinin hitâmında”, ilgili “tarihî kaynaklar verilmiş, “sair faydalanılan eserler” ise kitabın sonundaki “Kaynaklar” kısmına taşınmış ve ayrıca şifâhî kaynaklar da rahmet ve minnetle zikredilmişlerdir.
Yukarıdan beri söz konusu eserle ilgili “okuma” kelimesi yerine, “nazar” kelimesine başvuruşum, okurlarımın dikkatinden kaçmamıştır. Tıpkı, metin ile resmi (sureti / mintatürü) birleştiren klasik kitaplarımız gibi bir kitapla yüz yüzeyiz çünkü; okuma ile nazar etme eylemini birleştiren ve dolayısıyla
okumanın nazara, nazar etmenin de okumaya eş-zamanlı olarak dönüştüğü
bir eser olması bakımında da Türk Hat San’atından Seçmeler özel bir önemi yüklenmektedir.
Bu kıymetli eseri, nazar sahipleriyle yeniden buluşturan Derman Hocamıza, onun yayım sorumluluğunu üstlenen kurumun yetkililerine ve yayımında emeği geçen herkese teşekkür ederken, şu istirhamımı da iletmek isterim:
Bu
prestij kitabın
, bir de
halk için basımı
yapılmalıdır. Elbette bu tarz basımında, ihtiva ettiği hat örneklerinde ciddi bir renk kaybının olacağı muhakkaktır. Ancak hat talebelerinin, öğretmenlerin, öğrencilerin ve hat sanatını sevenlerin mevcut pahasıyla bu kitabı edinmeleri oldukça zordur. Bu nedenle, ederi zikrettiğim kesimler için de makul olacak şekilde, bu eserin uygun bir kağıda, daha küçük boyda bir basımının yapılmasında yarar vardır.
#Uğur Derman
#Şeyh Hamdullah
#Hâmid Aytaç
#Necmeddin Okyay
#Sıtkı Çoban
