Jackson Hole, WY

Haftalardır dillerden düşmüyor. Yılın beklenen Jackson Hole buluşmasının, merkez bankacıların hangi mesajlarıyla süsleneceği ciddi merak konusu… Dün start verilen ve dünyanın dört yanından paydaşları ağırlayan toplantı, Kansas City FED tarafından yıllardır düzenleniyor. Uzun ismi “Economic Policy Symposium” (Ekonomi Politikası Sempozyumu) ibaresini barındıran buluşmanın kökleri ise, esasında Jackson Hole Vadisi’nde yatmıyor.

1978 yılında bankanın merkez şehri olan Kansas City’de vücut bulan sempozyum fikrinin, ilk çıkışını tarım ticareti konusuna eğilerek yaptığı biliniyor. Zira o vakit tarım, söz konusu FED’in kapsadığı bölge eyaletleri için epeyce anlam ifade ediyor. Hatta 1979-1981 arasında düzenlenen toplantılarda da, su kaynakları ve tarımsal modelleme gibi başlıklar ele alınıyor.

O dönemki ilgili bölgeden sorumlu FED Başkanı Guffey’nin ise, düzenlenen konferansları tüm ABD geneli için önemi olan konularda ilerletmek istediğini bu noktada eklemek gerek. Zaten 1982 itibariyle de, sempozyumların konular itibariyle daha makro bir perspektif kazandığını görüyoruz. İşte bu noktada, Jackson Hole hikâyemiz de devreye giriyor.

Rivayetler, bu huzurlu vadinin lokasyon olarak seçilmesinin ardında, zamanın enflasyonla zor dönemler geçiren FED Başkanı Volcker’ı sempozyuma çekmek olduğunu söylüyor. Bu bağlamda 82’deki Jackson Hole, WY buluşmasının temasının da, para politikaları meseleleri olduğu göze çarpıyor.

Ve bu noktadan sonra, daha global konular etrafında ilerleyen bir sempozyum serisine şahit oluyoruz. Bir nevi çok taraflı ortak mücadelelerin verildiği konular…

Jackson Hole buluşmasının 2017 ayağı ise, dinamik bir küresel ekonomi derdi etrafında dönecek: Fostering a Dynamic Global Economy… Dün bu satırlar ilerlerken detaylı program bilgisi henüz ifşa edilmemişti ancak belirlenen 2017 temasının dünyanın ne zamandır odağında olan ortak bir mesele olduğuna şüphe yok.

Toplantının kamuoyundaki heyecanı FED ve ECB başkanlarının ne deyip demeyecekleri etrafında dönüyor olsa da, katılımcıların Teton eteklerinde kafalarını yoracak asıl mevzu, ekonomilerin makul ve sürdürülebilir bir dinamizme nasıl kavuşacağı olacak.

Elbette bu doğrultuda, durmaksızın tartışılan para politikaları ve normalleşme süreçlerinin işin kritik bir kısmını oluşturduğuna şüphe yok. Bu nedenle de, ECB Başkanı Draghi’nin tapering planları da, FED Başkanı Yellen’ın bilanço küçültme ajandası da muhakkak önem arz ediyor.

Yellen’ın Jackson Hole’da değineceği kapsamlı konunun ise, “finansal istikrar” olacağını işitiyoruz. Konunun ekonomik gelişime etkileri bir yana, dünyanın finansal boyutta iç içe geçtiği bir ortamda, ilgili riskleri iyi tespit etmek gerektiğine de şüphe yok. Nitekim sistemik çanların ipini elinde bulunduran finansal bağlılık, küresel boyutta hiç de azımsanacak ölçüde değil.

Tabii söz konusu bağların derecesi ve kompozisyonu ülkeden ülkeye de değişiyor. McKinsey Global Institute tarafından açıklanan 2016 (financial connectedness) sıralamasına göre, ABD bu konuda başı çekerken onu çeşitli Avrupa ülkeleri ve Japonya takip ediyor. Bu doğrultuda, beklenildiği üzere gelişmiş ekonomilerin küresel finansal sisteme olan bağı oldukça güçlüyken, Çin de ilk 10’da yer alıyor.

Öte yandan, çeşitli uluslararası kuruluşların da raporlarında işaret ettiği üzere, Yellen’ın üzerine konuşma yapacağı finansal istikrar son dönemlerde iyileşme sinyalleri veriyor. Bunun arkasında, makroekonomik dinamiklerden parasal koşullara kadar çeşitli nedenler saymak mümkün. Bununla birlikte, birtakım risklerin hala pusuda beklediğini de kabul etmek gerekiyor. Örneğin bunlar arasında, ulusal ve ayrıca uluslararası boyuta da sahip politikaların sürdürdüğü belirsizlikler tedirgin ediyor.

Dolayısıyla finansal istikrarın,Wyoming’deki yılın teması kapsamında temel şartlardan biri olarak ele alınacağı görülüyor. Öte yandan dinamik bir küresel ekonomiyi tasvir eden büyük resimde, katma değer, verimlilik ve işgücü piyasası gibi birbirine bağlı birçok komponent de var.

Sonuç olarak ise, kısa ve uzun menzilli ilgi odaklarıyla haftanın favori adresi Jackson Hole, WY oluyor.